pô-lê-ông sẽ ưng thuận để ký một hòa ước chung, nhưng đã không được trả
lời một cách rõ ràng. Đối với tất cả các vấn đề này, thái dộ của Na-pô-lê-
ông cũng giống như đối với giáo hoàng: một trận thắng lớn ở sông Vi-xtuyn
hay ở sông Ni-ê-men sẽ quyết định hết thảy. Trong bài diễn văn ngày 14
tháng 2, Na-pô-lê-ông bảo đảm rằng toàn bộ đất đai của đế chế sẽ không
thể đụng chạm đến được và đại công quốc Vác-sa-va sẽ vẫn tồn tại trong
biên giới hiện nay. Lúc này, Mét-te-ních chưa muốn cắt đứt quan hệ với
Na-pô-lê-ông nên đã nói với ốt-tô, sứ thần Pháp ở Viên, rằng với những lời
tuyên bố như vậy, Na-pô-lê- ông làm cho hòa bình với nước Nga, cũng như
nước Anh và với nước Phổ sẽ không thể nào có được.
Khi những phái viên áo ở Luân Đôn bên cạnh Cát-tun-rit, ở Ca-lích
bên cạnh A-lếch-xan thăm dò dư luận thì ở đâu người ta cũng chỉ trả lời
rằng: nếu Na-pô-lê-ông khăng khăng không chịu nhượng bộ thì chỉ có
chiến tranh mới có thể giải quyết được. Cuối cùng vua Phổ đã công nhiên
đứng về phía A-lếch-xan và ký một hiệp ước liên minh với A-lếch-xan. Na-
pô-lê-ông đáp lại bằng cách tuyển thêm tân binh. Xứ Xắc-xơ, Ba-vi-e, Vua-
tem-be, Bát-đơ vẫn còn chịu khuất phục.
Ngày 15 tháng 7 năm 1813, Na-pô-lê-ông trở lại với quân đội ở éc-
phua và tiến quân đánh nước Nga và nước Phổ. Đội quân mới này được
trang bị rất hoàn chỉnh. Trong những tháng đầu năm đó, Na-pô-lê-ông đã
miệt mài làm việc để huấn luyện và tổ chức quân đội, dành nhiều đêm để
chấn chỉnh lại nền tài chính đến mức quân đội không còn thiếu thốn một
thứ gì, và có thể mua tất cả những thứ gì cần thiết cho quân đội bằng tiền
vàng thật và đủ cân lượng, vì thật ra điều quan trọng là không nên phá hoại
và làm cho nhân dân các quốc gia Giéc-manh bất mãn, chừng nào họ còn là
"đồng minh", ít ra thì cũng còn đang chịu khuất phục.
Na-pô-lê-ông có 20 vạn quân tại ngũ; quân dự bị, cũng tương đương
như vậy, đã được tập trung hoặc đang được thành lập. Cu-tu-dốp chết đúng
vào trước khi chiến dịch mở màn, và khi chiến sự bắt đầu thì quân Nga và
quân Phổ đã không có tướng chỉ huy. Ngay lúc đầu, Na-pô-lê-ông đã giành
được một số thắng lợi. Quân Nga bị đánh đuổi khỏi Vai-xen-phen, sau đó
đã diễn ra những trận đánh vào ngày 1 và ngày 2 tháng 5 ở gần Vai-xen-
