trưởng Bộ chiến tranh, khi ông ta ra lệnh cho Clác củng cố và tiếp tế cho
các cứ điểm ở Rê-na-ni.
Tháng 9 trôi qua, không xảy ra sự kiện quyết định nào, nhưng Na-pô-
lê-ông cũng như quân Liên minh còn muốn đọ sức nhau bằng một trận tổng
công kích vào trước mùa đông. Phong trào giải phóng dân tộc lan rộng trên
toàn cõi nước Đức. Những đội du kích của hội sinh viên Đức yêu nước và
các hội yêu nước khác đã bắt đầu xuất hiện. Thanh niên tư sản, sinh viên
Phổ, Xắc-xơ, sinh viên các quốc gia trong Liên bang sông Ranh, sinh viên
Vét-xpha-li, bây giờ ai nấy đều hăng say hoạt động cho công cuộc giải
phóng nước Đức thoát khỏi ách ngoại bang.
Na-pô-lê-ông tích cực chuẩn bị chiến dịch mùa thu. Nhưng Na-pô-lê-
ông đã thấy trước rằng dù ông ta có thắng trận thì chiến tranh cũng không
thể kết thúc ngay được bởi ông ta đã quyết tâm không nhượng bộ một chút
nào và hiểu rằng với những lực lượng dự bị hùng hậu, quân Liên minh cũng
không chịu là kẻ bại trận dù rằng họ bị thất bại. Na-pô-lê-ông liền quyết
định cho gọi thêm 28 vạn thanh niên mới lớn lên, lẽ ra đến năm 1815 mới
đến tuổi đăng lính. Lời tiên đoán của Mét-te-ních đã trở thành hiện thực:
cửa các trại lính lại khép lại, bên trong nhốt những chú bé tân binh.
Ngay từ những ngày đầu tháng 10, người ta thấy quân đội đối phương
bắt đầu tiến hành những cuộc hành binh phức tạp, cùng với những trận
đánh nhỏ, những cuộc tiến công cục bộ, những cuộc rút lui. Trong những
ngày đau đớn ấy đối với Na-pô-lê-ông, sự hoạt động của ông để chỉ đạo,
kiểm tra và tìm tòi thêm mỗi ngày những mưu chước, thủ đoạn chiến tranh
mới thật đáng kinh ngạc.
Quân Nga lúc đó đã tràn vào chiếm vướng quốc Vét-xphai-li, và vua
Giê-rôm chạy trốn. Xứ Ba-vi-e phản bội và chạy sang với phe Liên minh.
Na-pô-lê-ông buộc phải gấp rút mở đợt tổng công kích và phải thắng trận.
Na-pô-lê-ông đã nói như vậy, và hẳn là ông ta hiểu được ý nghĩa bi thảm
của sự kiện; các nước chư hầu đã bắt đầu phản bội ông, họ không cần đợi
chờ kết quả của những trận đánh sắp tới.
Ngày 16 tháng 10 năm 1813, trên cánh đồng Lai-xích đã diễn ra trận
đánh lớn nhất trong suốt cuộc đời võ nghiệp của Na-pô-lê-ông :"trận các
