Trong mắt tầng lớp thượng lưu mới nổi ở châu Á, các trường đại học thuộc
Ivy League là món đồ xa xỉ dùng làm biểu tượng tối thượng cho địa vị của
họ. Harvard giống như chiếc túi Vuitton và đồng hồ Cartier. Đó là một gánh
nặng lớn cho những người ở tầng lớp trung lưu, ngày càng phải san sẻ nhiều
hơn khoản tiền tiết kiệm của mình cho các thể chế giáo dục, chuyển tiền của
họ vào túi những nhà cầm quyền, nhà phát triển bất động sản, các giáo sư có
biên chế trong những lĩnh vực vốn chỉ tồn tại trong giới hàn lâm (nghiên cứu
giới tính, văn học so sánh, hay kinh tế học quốc tế), và các thể loại sống ký
sinh khác. Ở Mỹ, các khoản vay sinh viên ngày càng gia tăng, và tự động
chuyển vào tay những kẻ trục lợi này. Xét ở một góc độ, điều này không
khác gì trò lừa đảo phi pháp cả: người ta cần đến “tên tuổi” của một trường
đại học danh tiếng để có thể tiến thân trong cuộc sống. Nhưng chúng ta đã
có những bằng chứng cho thấy rằng ở khía cạnh tập thể, xã hội không tiến
bộ nhờ một nền giáo dục có tổ chức, mà ngược lại: mức độ học vấn (chính
thức) ở một quốc gia là kết quả của sự phồn vinh
.
PHƯƠNG PHÁP DUY NGHIỆM ĐỂ PHÁT HIỆN ĐIỀU VỚ VẨN
Phương pháp duy nghiệm ở đây là sử dụng giáo dục theo hướng ngược lại:
dựa vào một số kỹ năng đồng đều nhau, hãy tuyển dụng người có nền học
vấn ít thiên về danh tiếng nhãn mác nhất. Điều này có nghĩa là người đó
phải thành công dẫu không có được bảng thành tích ấn tượng như các ứng
viên khác và phải vượt qua được những khó khăn nghiêm trọng hơn họ.
Ngoài ra, trong thực tế, làm việc với những người không học tại Harvard sẽ
dễ dàng hơn nhiều.
Bạn có thể nói một lĩnh vực là vớ vẩn nếu bằng cấp trong lĩnh vực đó lệ
thuộc vào danh tiếng của nơi cấp bằng. Còn nhớ khi tôi xin học chương trình
MBA, người ta bảo tôi rằng các trường ngoài danh sách 10 hay 20 trường
hàng đầu đều đáng bỏ đi. Ngược lại, bằng cấp toán học lại ít phụ thuộc vào
danh tiếng của trường học hơn nhiều (với điều kiện trường đó phải ở cao
hơn một ngưỡng nhất định, để phương pháp duy nghiệm này có thể được áp
