người ở chỗ cả hai loài cùng ăn những loại rau củ giống nhau, trong khi bò
lại ăn những thứ mà chúng ta không ăn.
Nhưng điều đúng ở đây là: bất kể mục đích của chúng là gì đi chăng nữa, thì
các điều luật kashrut đã sống sót qua vài thiên niên kỷ không phải vì “tính lý
trí” của chúng, mà nhờ vào sự sống sót của những người tuân thủ chúng.
Chắc chắn điều này đã mang đến sự gắn kết: những người ăn giống nhau sẽ
tụ họp với nhau. (Theo ngôn ngữ chuyên ngành thì đây là một phương pháp
duy nghiệm lồi.) Sự gắn kết như vậy trong nhóm cũng có thể là tác nhân
kiến tạo sự tín nhiệm trong những giao dịch thương mại với những thành
viên xa lạ trong cộng đồng, từ đó tạo ra một mạng lưới năng động. Hoặc một
số lợi ích khác nữa – nhưng có một điều hiển nhiên là người Do thái đã sống
sót mặc dù họ có một lịch sử vô cùng gian truân.
Điều này cho phép chúng ta tổng kết rằng:
Lý trí không phụ thuộc vào những yếu tố mang tính giải thích rõ ràng bằng
ngôn từ; nó chỉ là những gì hỗ trợ cho sự sống sót, những gì tránh được sự
hủy diệt.
Tại sao? Như chúng ta đã thấy rõ trong phần nói về Lindy:
Không phải tất cả những gì xảy ra đều xảy ra vì nguyên nhân nào đó, nhưng
tất cả những gì sống sót đều sống sót vì nguyên nhân nào đó.
Lý trí là quản lý rủi ro, vậy thôi. Chương tiếp theo sẽ đưa ra luận điểm cuối
cùng để bảo vệ cho nguyên tắc này.
