Biển đã thấm sâu vào trong các chuyện cổ tích tuyệt với của dân gian về
chàng trai hay cô công chúa Thủy Cung về con chim màu xanh biếc đặt mỏ
xuống đâu là dòng nước trong phun ra từ đấy.
Tất nhiên là trong các buổi gôđêkan, ai cũng khen con ngựa của riêng
mình. Liệu có phải tôi cũng đang làm một việc như thế khi đi khen biển
Caxpie của mình?
Đôi khi tôi được nghe nói: anh cứ thử nghĩ mà xem, Caxpie là gì. Thực ra
thì đó đâu phải là biển, chẳng qua chỉ là một cái hồ lớn. Hắc hải mới là biển
thật sự
Đúng rồi: biển Caxpie không mềm mại, hiền hòa như biển Hắc Hải, như
biển Ađơriatích hay biển Inôích nào đó. Nhưng chẳng phải là người ta đã
đến những biển ấy để nghỉ ngơi, trong khi người ta đến biển Caxpie chủ yếu
là để làm việc. Biển của người dân chài, của người thợ mỏ dầu, biển của
người lao động. Và bởi thế mà tính khí của nó cũng mạnh mẽ, nghiêm khắc.
Biết làm thế nào được, mỗi con bò đều có riêng tính nết. Mỗi người đàn ông
đều có cách cư xử riêng, mỗi biển đều có tính tình của nó…Chẳng lẽ núi
miền Đaghextan lại không khác núi miền Gruzia, miền Ápkhazia và các
miền khác nữa sao?
Nhưng quả tình riêng tôi bao giờ cũng thấy tất cả các biển đều giống
nhau. Khi tôi lênh đênh trên Hắc hải, tôi nhớ đến biển Caxpie, khi đi trên
biển Caxpie, có khi tôi lại nhớ đến cả đại dương. Biển miền chúng tôi chẳng
thua kém biển khác về bất cứ điều gì. Người ra cũng ném những đồng xu
lưu niệm xuống đấy để rồi một lúc nào đó sau này sẽ còn quay lại đó.
Bố tôi nói: nếu ai thấy biển xấu thì có nghĩa rằng người đó xấu
Có ai đó nói với Abutalíp rằng:
- Biển hôm nay réo khó chịu quá!
- Thế thì anh hãy lắng nghe bằng tai của tôi.
