ĐAGHEXTAN CỦA TÔI - Trang 5

thành viên của Chính phủ, đại biểu Xô Viết tối cao Liên Xô, người được
Giải thưởng Lênin. Và thêm nữa, ông được mọi người yêu mến. Là người
được độc giả và thính giả yêu mến, Raxun Gamzatốp thường phát biểu, tiếp
xúc với một cử tọa rộng lớn và đa dạng. Ông là người được dân tộc mình,
được vùng núi Kapkazơ và tất cả đất nước Xô Viết yêu mến. Do đó khi
Raxun viết xong cuốn văn xuôi này cũng đã gây nên được một sự quan tâm
và hiếu kỳ to lớn. Qua những nhận xét đầu tiên người ta thấy rõ rằng cuốn
sách đã thành công...
Chúng ta cần kể về điều đó, bởi vì độc giả tương lai nhất định cần biết
Raxun Gamzatốp, con người yêu đời vĩ đại đó, người biết mừng vui vì cuộc
sống, biết thưởng thức cuộc sống và chính bản thân mang cho cuộc sống
ánh sáng và niềm vui, con người ấy là ai vậy. Song kể về cuốn sách
“Đaghextan của tôi” khó khăn hơn là kể tóm tắt về tác giả của nó. Bởi vì
đây không phải tiểu thuyết, cũng không phải truyện vừa, đây không phải ký
sự cũng không phải tư liệu. Đây là tác phẩm văn xuôi vượt ra ngoài định
nghĩa và biến thể của loại hình văn học. Nó rất tự do và theo nghĩa ấy có thể
ví nó như con chim bay và từ trên cao thấy rõ như trong lòng bàn tay,
những núi non, khe vực thân thuộc, những làng mạc và phố phường, những
nhà cửa và chợ búa, những con chim ưng và những con dê, niềm vui và nỗi
lo lắng, quá khứ và, có lẽ, cả tương lai. Nhìn chung nó là cuốn sách tự
truyện chỉ có điều đó là tiểu sử nhiều cốt truyện, nhiều giọng nói: tiểu sử
của nhà thơ, tiểu sử làng bản thân thuộc và tiểu sử dân tộc. Cuốn tiểu sử tự
thuật nhiều thành phần này lại giàu chất thơ và rất chân thành. Nó đậm sắc
trữ tình, nó được sưởi ấm bởi sự hài hước nhẹ nhàng, nó được chiếu sáng
bởi sự láu lỉnh - cái láu lỉnh tinh nghịch dí dỏm - chẳng khác nào trong
chiếc tráp cổ kính không chỉ có một đáy mà trong mỗi đáy, lại còn chứa
những điều bí mật của nó. Raxun Gamzatốp biết sử dụng khéo léo ngôn
ngữ huyền diệu của dân gian giàu nhạc điệu và đầy màu sắc, đổng thời biết
hòa trộn bất ngờ các sắc điệu văn phong rồi nói lên bằng ngôn ngữ tươi mới
và phóng khoáng của người đương thời.