ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 1 - Trang 49

được tặng phong là Thị tùng hỗ giá Phạm phu nhân). Chúa đến Thuận Hóa
rồi ở vài năm; Ư Kỷ về thăm Quý hương(45), chúa tiễn tặng rất hậu, Ư Kỷ
chia cả cho tướng sĩ. Về sau Ư Kỷ lại vào Thuận Hóa chầu hầu, rồi chết.
Ư Kỷ là người thân bêhọ ngoại bảo hộ thân chúa(46), đầu tiên dựng kế lớn.
Lúc đầu vào trấn, căn bản chưa bền, Ư Kỷ lại cùng Trấn phủ Tống Phúc
Trị, và Thống binh Mạc Cảnh Huống đồng lòng phò tá, trù tính nhiều cách
để xây vững nghiệp chúa. Trong hàng công thần khai quốc, Ư Kỷ thật đứng
đầu vậy. Miếu cũ ở Quý hương, cho Ư Kỷ được phối hưởng. Gia Long năm
thứ 2 (1803) đổi dựng Nguyên miếu(47), đình thần bàn luận cho Ư Kỷ là
họ ngoại, bèn bãi việc phối hưởng. Thiệu Trị năm thứ 5 (1845) Đông các
đại học sĩ Vũ Xuân Cẩn xin truy xét công lao Ư Kỷ. Hiến Tổ Chương
Hoàng Đế dụ bộ Lễ xét sự trạng tâu lên. Sau đó truy tặng Khai quốc công
thần Đặc tiến Tráng vũ tướng quân, Trung quân Đô thống phủ Chưởng phủ
sự, Thái sư, thụy Trung Trinh, vẫn phong Uy quốc công, cho thờ vào bàn
thứ nhất ở hữu vu nhà Thái Miếu.
Con là Đình Dũng (có thuyết nói là họ Mai. Vì trước kia, khi nhà Mạc cướp
ngôi vua nhà Lê, Triệu Tổ khởi binh ở Ai Lao, Ư Kỷ nuôi Thái Tổ, sợ nhà
Mạc biết nên đổi họ là họ Mai. Đình Dũng bèn noi theo họ Mai, đến lúc
việc đã yên mới đổi lại là họ Nguyễn), theo cha vào Nam, nhiều lần lập
chiến công làm đến Thái bảo Quận công. Năm Tân Mùi (1571) mùa thu,
thổ mục(48) Quảng Nam làm loạn, cướp giết lẫn nhau. Đình Dũng dẹp yên
rồi lưu trấn đất ấy, thu thập vỗ về quần chúng còn lại, trăm họ được yên.
Con Đình Dũng là Đình Hùng, tính người trầm nghị, có tài làm tướng, vì có
quân công được phong tước đến Quận công. Hi Tông Hoàng Đế năm thứ 7
(1630), tướng Trịnh là Nguyễn Tịch giữ châu Nam Bố Chính, Đình Hùng
đem quân đánh úp, chém Tịch tại trận, bèn giữ đất ấy, lập làm doanh Bố
Chính.
Tống Phúc Trị
Tống Phúc Trị là người Quý huyện Thanh Hóa. Ông làm quan với nhà Lê,
tới chức Trấn phủ Thuận Hóa, tước Luân quận công. Làm chính sự khoan
hòa, Trị được trăm họ yêu mến, gọi là "Bản xứ công". Thái Tổ Hoàng Đế
vào trấn Thuận Hóa. Trị dâng ngay sổ sách bản đồ trong cõi, rồi cùng Uy