nhiều là ở tay Tiến làm ra. Khi chết được tặng Lại bộ. Cha, con Trí đều
được bày thờ vào hai miếu Hiển trung và Trung hưng công thần, cấp cho
phu coi mộ. Bang có tên là An được ấm thụ Huấn đạo nho học. Gia Long
năm thứ 12, đỗ Giải nguyên (67) khoa thi hương rồi chết. Năm thứ 16, ấm
thụ cho cháu họ của Trí là Lộc làm Huấn đạo.
Đặng Đức Siêu
Người huyện Bồng Sơn tỉnh Bình Định, gia thế nghiệp nho và làm thuốc,
lúc tuổi trẻ đi học ở Kinh đô ngụ ở xã Sước Dụ, huyện Hương Trà, lấy
người họ Nguyễn nhân thế làm nhà ở dấy.
Năm 16 tuổi đỗ Cử nhân. Triều vua Duệ Tông Hoàng đế làm quan Hàn
lâm.
Năm Giáp Ngọ, quân nhà Trịnh lại xâm lấn, Đức Siêu lánh ở Vân Hồ, dạy
học trò. Siêu thưởng làm các bài như: Thương sơn tứ hạo (68) Trương
Lương truỳ (69) Tô Vũ tiết (70), tự
ví với Quản Trọng, Nhạc Nghị (71) để tỏ chí của mình. Quan nhà Trịnh là
Trần Nguyễn Nhưng được xem, rất là khen thưởng, vời đến, nhưng Siêu
không đến. Tây tặc là Nguyễn Văn Huệ, đánh bại quân nhà Trịnh, chiếm
giữ Phú Xuân, thấy Siêu là danh sĩ, sai triệu, muốn cho làm quan, nhưng
Siêu giữ nghĩa không làm tôi giặc, nói thác là ốm không đến. Thế Tổ Cao
Hoàng đế, đóng ở Gia Định, nghe tiếng Siêu sai người đến triệu, đường
nghẽn không thể đến được.
Mùa đông năm Giáp Ngọ, Siêu đáp thuyền vào Nam, nhân Nguyễn Văn
Nhân tiến cử vào yết kiến, dâng mưu kế bình Tây, Thế Tổ Cao Hoàng đế
khen ngợi nghe theo, nói rằng: Ta mong ngươi từ lâu; ngươi đến sao mộn
thế? Liền trao cho chức Giám quân. Siêu từ chối, xin vẫn giữ chức Hàn lâm
như cũ. Vua bảo rằng: Hàn lâm trật thấp kém, không thể làm việc được, bèn
trao chức Tham mưu ở trung doanh, ngày đêm theo hầu, trù tính việc quân,
