ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 84

Tự là Khôn Chương, lại tự là Quý Trọng, hiệu là Tĩnh Phố, lại hiệu là Vĩ
Dã, con thứ 11 của Thánh Tổ Nhân Hoàng Đế, do Tiệp dư Lê thị sinh ra.
Lúc bé thông minh, trang mạo đẹp đẽ. Lúc 7 tuổi đến thầy đọc sách Tiểu
học, Hiếu kinh, miệng đều học lầu lầu, người giảng tập lấy làm lạ, thật ra
lúc mới 4 tuổi, ông đã được Tiệp dư dạy truyền khẩu rồi cho nên vẫn nhớ
mà không quên. Tính ham học, được vua thương yêu quý, thường có khi
bệnh tật, vua ở điện Văn Minh coi chầu xong thân đến thăm, trong cung
cho là lạ. Trong bài cung từ của Thương Sơn Công, có câu "
Không phải Miên Trinh nay mắc bệnh, chốn nào đâu tá được hương giời".
Khi lớn, họ c rộng văn hay. Năm Minh Mạng thứ 20, tấn phong làm Tuy
Quốc Công, cho ra mở phủ riêng, phủ của ông gần với phủ của Tùng Thiện
Quận vương, hàng ngày cùng với Tùng Thiện Công xướng họa, cùng các
anh em vui hưởng phú thơ, sĩ phu trong triều đều nói: một việc hay trong
khánh phả. Nă m thứ 20, vương có mẹ bị ốm, vào dưỡng bệnh ở Chính
đường, ông hầu hạ cẩn thận, mình tự nếm thuốc trước, áo không cởi đai,
trong cung đều khen là hiếu. Năm Thiệu Trị thứ 7, làm nhà riêng ở Vĩ Dã,
rước mẹ về phụng dưỡng. Sớ m chiều hầu hạ, ngọt bùi phụng dưỡng, chưa
từng một ngày lười nhác. Dực Tôn Anh Hoàng Đế lên ngôi, năm thứ 4, đặt
nhà Tôn học, để dạy các công tử, công tôn, sai vương trông coi. Dụ rằng:
học đường mới đặt, càng là nơi cho người ta trông vào, cần phải có thầy
dạy hoàn chỉnh để làm mực thước, khiến cho đều đạt đức thành tài nên
nhiều người giỏi giang tốt đẹp cả. Năm thứ 5, mùa xuân, vương họa bài thơ
Nguyên đán có câu "Lê vua ban, quýt tiên cho, thủ vào tay áo đem về, để
biếu mẹ già ở nhà có trồng cỏ huyên". Được vua khuyên son câu thơ ấy và
phê là "câu nói chí tình, đáng yêu". Sau tấn phong làm Tuy Lý Công, xuống
dụ khen là nhạc phủ Hà Giang Vương (90), văn nhã phủ Đông Bình Vương
(91
Năm thứ 11, sinh nhật lần thứ 40 của vương, vua cho câu đối rằng: "Văn
chất đều tốt, ông được như thế, hiếu từ vui lớn, ta cũng giống ông". Đấy là
vì mẹ sinh ra vương là người thiện, chất hậu và có lễ độ, mà văn chương
của vương rộng rãi sung thiệm, lời nói và nét mặt của vương chất phác thực
thà thực đã được giáo huấn ở chốn đình vi, nên cho câu đối để khen ngợi.