CÁC BIỆN LUẬN CỦA TIỂU THỪA
Rùpakàya có phải là Vipàkaja (dị thục sanh) không?
Tập Kosa quan niệm rằng Rùpakàya (sắc thân) đức Phật đầy đủ tướng tốt
chính và phụ là kết quả những thiện nghiệp của Ngài trong những đời
trước. Do vậy chính các đức Phật cũng không thoát khỏi kết quả những
nghiệp của mình. Devadatta chia rẽ Tăng già là do một hành động độc ác
quá khứ của đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Tập Vyàkhyà và Vibhàsà giải thích
sự tình này chỉ xảy đến với đức Phật Thích Ca mà thôi, không đến các đức
Phật khác, vì trong một đời trước Ngài đã chia rẽ giữa đệ tử một vị tu sĩ đã
chứng được năm Thắng trí (Abbijnàs) (41).
Quan điểm xem đức Phật thọ hưởng hoặc gánh chịu kết quả nghiệp của
mình ... cũng được tập Divyàvadàna (42) và Majjhima Nikàya (43) chấp
nhận.
Theo tập Divyàvadàna, đức Phật Thích Ca Mâu Ni có nói các vị Jinas cũng
không thể thoát khỏi nghiệp của mình. Còn tập Majjhima Nikàya nói đức
Như Lai làm các thiện nghiệp trong những đời trước, do đó Ngài được
hưởng những cảm giác thanh tịnh và hoan lạc hiện tại. Truyền thống chép
khi đức Phật bị Devadatta ném miếng đá làm bị thương, Ngài nói chín
mươi mốt kiếp về trước, Ngài đã dùng mũi lao làm một người bị thương;
do kết quả ác nghiệp ấy, nay Ngài bị vết thương này.
Trái lại, tập Milindapanha lại có một quan điểm khác xa. Tập này công
nhận Devadatta quả có tạo ra sự chia rẽ trong giáo hội, nhưng tập này nói
sự chia rẽ này không do một hành động nào đức Phật tạo ra, mà chỉ do một
ảnh hưởng ngoại lai, do không thể nói đức Phật vì kết quả nghiệp của mình
mà phải chịu một giáo hội phân hóa (bhejjapariso). Cũng vậy, tập này giải
thích vết thương hay chứng bệnh mà đức Phật phải đương chịu. Trước hết
tập này xác nhận đức Phật chứng được toàn giác sau khi nhổ tận gốc rễ các
