QUAN NIỆM KÀYA KHI ÐẠI THỪA MỚI
ÐƯỢC THÀNH HÌNH
Các nhà Ðại thừa thâu nhận quan niệm Nirmànakàya của phái Ðại chúng
bộ vào lý thuyết Trikàya của mình, thêm vào Sambhogakàya (thọ dụng
thân) và Dharmakàya (pháp thân). Sambhogakàya gần giống với quan điểm
của Ðại chúng bộ về đức Phật siêu nhân và Dharmakàya là một quan niệm
triết lý mới của các nhà Ðại thừa.
Hình như những quan niệm Kàya mới này không được hoan nghênh cho
lắm, khi Ðại thừa mới được thành hình. Tập Saddharmapundarìkà và
Suvarnaprabhàsa cố gắng xóa nhòa trong tâm trí mọi người hình ảnh đời
sống lịch sử của đức Thích Ca Mâu Ni. Trong tập Pundarikà chúng ta thấy
Ngài Maitreya (Di Lặc) đóng vai trò một người đa nghi và hỏi vì sao đức
Phật có thể, trong thời gian ngắn ngủi 40 năm sau khi giác ngộ ở Gayà,
thành tựu vô lượng vô số phận sự của một đức Như Lai và dắt dẫn được vô
số Bồ-tát thành tựu Phật quả. Thật giống như sự mâu thuẫn một người 25
tuổi lại có thể xem những người 100 tuổi là con của mình và những người
ấy gọi mình là cha. Cũng mâu thuẫn khi đức Phật chỉ các vị Bồ-tát trải hằng
triệu năm đang cứu độ chúng sanh là đệ tử của Ngài. Ngài Maitreya nói
thêm, trong tâm trí các vị Bồ-tát mới trở thành Ðại thừa sẽ có sự nghi ngờ
như vậy, nên đức Như Lai cần phải giải thích sự mâu thuẫn đó để giúp Phật
giáo được phát triển. Rồi đức Phật ba lần bảo thính chúng tin theo lời dạy
của mình và nói rằng:
"Ðừng xem đức Thế Tôn Thích Ca Mâu Ni mới từ giã gia đình và chứng
Bồ đề ở Gayà, ta đã chứng Bồ đề vô lượng vô số kiếp về trước và từ đấy
đang tiếp tục giảng dạy chánh pháp. Những điều ta nói về các đức Như Lai
quá khứ Ngài Nhiên Ðăng v.v... và sự nhập Niết bàn của các Ngài đều do tự
ta đặt ra, những điều ấy chỉ là những xảo phương tiện để ta thuyết pháp.
Những điều ta nói khi ta còn trẻ, mới sanh, xuất gia và chứng Bồ đề là để
