CHƯƠNG MỘT - KHÁI NIỆM
LỊCH SỬ CỦA THỜI ÐẠI
CHUYỂN TIẾP TỪ TIỂU THỪA
QUA ÐẠI THỪA.
Lịch sử Phật giáo trong sáu, bảy thế kỷ đầu tiên có thể xem là bao trùm ba
thời kỳ như sau:
A- Phật giáo Tiểu thừa nguyên thủy hay thuần túy, được gìn giữ phần lớn
trong các tập Pàli Nikàya, Vinaya (kinh bộ và luật bộ) hay trong những
đoạn văn Sanskrit tương đương đã tìm được.
B- Phật giáo Tiểu thừa hỗn tạp được đại diện bởi những học phái thành
hình khoảng một thế kỷ sau đức Phật nhập diệt. Tài liệu của thời đại này rất
khan hiếm, được hạn chế trong một số kinh sách, hoặc rõ ràng thuộc một
học phái đặc biệt nào hay có những bằng chứng cụ thể xác nhận thuộc một
học phái nào. Những tài liệu này cũng được tìm thấy trong những biên khảo
đặc biệt đề cập đ?n lịch sử của một số học phái hay những giáo lý của các
học phái này.
C- Thời hưng khởi của Phật giáo Ðại thừa hay như Rosenberg đã viết, thời
kỳ chống đối giữa Tiểu thừa và Ðại thừa. Tài liệu của thời kỳ này phần lớn
được tìm thấy trong các tập Prajnàpàramità (Bát nhã Ba-la-mật),
Saddharma Pundarìka (Diệu pháp liên hoa kinh), Dasabhùmikasù tra (Thập
địa kinh), Gandavyùha (Hoa nghiêm), Lankàvatàra (Nhập lăng già) và các
luận tác của các Ngài Nàgarjuna (Long thọ), Asvaghosa (Mã minh),
