ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 1003

Bấy giờ, các hào kiệt và thuật sĩ đều nói là ở phương đông có khí sắc thiên
tử.
Vua sai Nghĩa quốc công Nguyễn Văn Lang đem thuật sĩ ra Đồ Sơn để trấn
yểm. Đăng Dung cũng đi trong chuyến đó mà không ai biết.
Ngày 27, ban sách Trị bình bảo phạm

2200

cho cả nước, gồm 50 điều. Dụ

các quan văn võ [10a] và dân chúng rằng: Nghĩ trời thương dân chúng, tất
lập vua lập thầy; vua vâng mệnh trời, phải lo nuôi dạy trước. Thế là để lòng
người hoà hợp, của dân dồi dào, đưa nước nhà đến cõi thịnh trị bình yên lâu
dài. Xưa Nghiêu, Thuấn được hạnh phúc yên vui, vốn gốc ở trọng Ngũ
điển

2201

, vui Cửu tự

2202

; Thang, Vũ đến thái bình thịnh trị, do nền ở ban

Ngũ giáo

2203

, dùng Bát chính

2204

. Xem vậy, các bậc thánh đế minh vương

thay trời trị nước, có bao giờ bỏ qua việc nuôi dạy mà trở nên thịnh trị được
đâu. Cao Thái Tổ Hoàng Đế khai sáng cơ nghiệp, truyền lại kỷ cương,
dựng lập nhà học, khuyến khích nông tang, để vỗ yên bốn phương; Thái
Tông Văn Hoàng Đế nối theo chí trước, noi việc người xưa, coi trọng giáo
hoá, chăm nuôi muôn dân để yên hoà muôn nước; Thánh Tông Thuần
Hoàng Đế kính nối mưu trước, làm hết luân thường, hoàn thiện chế độ, ban
Đại cáo để [10b] bồi đắp gốc nền cho phong hoá, Hiến Tông Duệ Hoàng
Đế tỏ rạng công trước, sáng suốt yên vui, ban lời dạy để khuyến khích thói
hay tục tốt, lớp lớp yên hoà, đức hoá xa rộng, hiệu quả trị bình, đến đây là
thịnh hơn cả. Đến đời Đoan Khánh [1505 - 1508], hoạn quan can thiệp vào
chính sự, ngoại thích chuyên quyền, pháp luật phiền hà, kỷ cương rối loạn,
nông tang mất nghiệp, phong tục suy đồi, thực rất thương tâm. Trẫm nghĩ
công tổ tông gây dựng gian nan, thương ức triệu dân cuộc đời đau khổ, vì
tông miếu, xã tắc và sinh dân, đã đại cử nghĩa bình, dẹp yên bốn bể. Khi
mới lên ngôi, ban hành giáo hoá, thận trọng hình phạt để phòng giữ lòng
người; thi hành chính lệnh, ban ra nhân huệ để đón nối mệnh trời. Những
muốn cho điển chương chế độ hết thảy đổi mới, bèn chọn lấy những điều
có quan hệ đến chính trị, phong tục, biên tập thành sách Trị bình [11a] bảo
phạm để ban hành trong nước. Từ quan đến dân các ngươi, phải thể theo
lòng trẫm, học lấy mà làm, để cùng đạt đến thịnh trị, để hưởng phúc thái

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.