ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 1005

khoa, đài hiệp đồng dẫn tuyển, làm bản tâu lên, đợi nhận được sắc chỉ thì
bổ dụng. Người nào lâu năm và trúng trường nhiều thì bổ trước, người nào
ít năm và trúng trường ít thì bổ sau, người nào có quân công thì theo như
lệnh thưởng công đời Hồng Đức mà thuyên bổ. Người ốm yếu hèn kém thì
bổ chức tản quan, tạp lưu. Ai dám hối lộ và riêng tư, [12b] tuyển bổ không
có thứ tự, thì cho quan đô, đài kiểm xét tâu lên, theo luật trị tội. Quan đô,
đài không biết kiểm xét tâu lên cũng bị nhất loạt trị tội.
5- Giám sinh, nho sinh, sinh đồ cứ đến ngày mồng 1, ngày rằm hàng tháng
đều phải mặc mũ áo đến điểm mục theo phép đã định. Phải tuân theo học
quy, luyện tập văn bài, đợi khi thành tài để nhà nước sử dụng. Người nào
dám chạy chọt cầu may, rong chơi ngoài đường, bỏ trễ việc học, thiếu 1 lần
điểm mục thì phạt 140 tờ giấy trung chỉ, thiếu 2 lần thì phạt 200 tờ giấy
trung chỉ, thiếu 3 lần thì đánh 40 roi, thiếu điểm mục 4 lần thì kiểm xét tâu
lên giao cho Hình bộ xét hỏi, thiếu điểm mục 1 năm thì tâu lên bắt sung
quân.
6- Trong kỳ thi Hương, các quan đề điệu, giám thí, giám khảo, khảo thí,
tuần xước, và các xã trưởng phải thể theo đức ý của triều đình, phải giữ
công tâm, mong lựa chọn được người có thực tài [13a] cho nhà nước sử
dụng. Xã trưởng làm sổ khai nhận cho học trò, cốt được kẻ có thực học,
không hạn chế số người nhiều hay ít, nộp lên quan huyện, châu bản hạt, cho
thi một kỳ ám tả, rồi quan phủ cho thi ba đạo kinh nghĩa, quan thừa hiến
hiệp đồng khảo thí như lệ. Thi xong, ngay hôm đó, kê khai hạng trúng tam
trường là bao nhiêu người, hạng trúng tứ trường là bao nhiêu người, lập
thành danh sách, rồi cùng với quan khảo thí ký tên vào để đề phòng gian
trá. Hạn trong 3 ngày, các quan đề điệu, giám thí phải làm bản tâu lên, giao
cho Hiến ty sát hạch. Ai dám riêng tư xoay tiền, mua ơn trả oán, nghe theo
kẻ quyền thế mà lựa chọn không đúng người hoặc nộp bản tâu chậm trễ thì
cho quan khoa, đài tâu lên để trị tội.
7- Đời Đoan Khánh, có nhiều kẻ gian phi ra vào nhà bọn ác đảng ở các làng
Phù Chẩn, Hoa Lăng, có kẻ giả xưng là họ hàng của bọn ấy, có kẻ đi tìm
[13b] mua tờ thiếp, để xâm chiếm ruộng đất của dân, cướp đoạt tiền tài của
dân, đánh đập dân lương thiện, trêu ghẹo đàn bà con gái, cũng có kẻ chứa