Quảng Độ, Trình Chí Sâm mưu việc phế lập, bèn sửa soạn thuyền bè, khí
giới ở bến Thái Cực
2255
, nói phao lên là đi đánh giặc. Đêm mồng 6, hồi
canh hai, đem hơn 3000 người ở các vệ Kim ngô và Hộ vệ vào cửa Bắc
Thần. Vua nghe tin ấy, ngờ là có giặc đến, bèn ngự ra ngoài cửa Bảo
Khánh. Ngày mồng 7, mờ mờ sáng, có Thừa chỉ Nguyễn Vũ theo vua đi tắt
qua cửa nhà Thái Học. Đến hồ Chu Tước, phường Bích Câu
2256
, vua gặp
Duy Sản và hỏi: "Giặc ở phương nào?". Duy Sản không trả lời, quay nhìn
chỗ khác cười ầm lên. Vua quất ngựa chạy về phía tây. Duy Sản sai vũ sĩ là
tên Hạnh [28b] cầm giáo đâm vua ngã ngựa chết rồi giết chết. Nguyễn Vũ
cũng chết theo vua. Đem xác vua về quán Bắc Sứ, khâm liệm
2257
rồi đem
thiêu (có thuyết nói: Để xác ngang trên mình ngựa, đem về cửa Nam Thiệu
ở viện Đãi Lậu, chỗ phủ Tể tướng). Khâm Đức hoàng hậu (tên thuỵ là Đôn
Tiết), cũng tự nhảy vào lửa chết. Quân sĩ đem hai quan tài về chôn ở làng
Ngự Thiên, giáng phong vua làm Linh Ẩn Vương (nay có điện Quang Hiếu
ở xã Mỹ Xá, huyện Ngự Thiên). Hậu họ Nguyễn, tên huý là Đạo, con gái
viên quản lĩnh ở hương Văn Giang. Nguyễn Vũ người làng Thiên Mỗ
2258
,
huyện Từ Liêm, do đỗ tứ trường kỳ thi Hương, viết chữ thảo đẹp, lại đem
thơ quân ứng nghĩa
2259
, từ đầu, làm quan đến Binh bộ tả thị lang, được vua
rất yêu quý. Khoa thi Hội năm Giáp Tuất
2260
. Vũ đã 58 tuổi, văn viết lủng
củng, đã không được trúng tuyển. Vua cho thi lại, lấy đỗ đệ nhị giáp tiến sĩ
xuất thân. Không bao lâu, làm tới Hình bộ thượng thư kiêm Bảo Thiên điện
Đông [29a] các đại học sĩ, Hàn lâm viện thừa chỉ nhập thị kinh diên, ngày
đêm uống rượu đánh bạc ở nội điện, bị người bấy giờ coi khinh. Đến nay đi
theo vua, bảo con rằng: "Ăn lộc của vua, phải chết vì nạn của vua", cũng bị
Duy Sản giết.
Linh Ẩn gian dâm với vợ lẽ của cha, để tang cha mẹ ít ngày, mượn tên của
anh để cướp nước của người khác
2261
, xa hoa dâm dục quá độ, hình phạt
nặng, thuế khoá
nhiều, giết hết các thân vương, can qua xảy ra khắp nơi, người thời ấy gọi
là "vua lợn", điềm nguy vong đã được thấy đó!
Bấy giờ, Duy Sản đã giết vua, liền bàn mưu với người tông thất và đại thần,
