định lập Quang Trị, con của Mục Ý Vương
2262
, nhưng Vũ Tá hầu Phùng
Mại không nghe, bàn lập con trưởng của Cẩm Giang Sùng là Y. Tường
quận công Phùng Dĩnh sai lực sĩ giết Mại ở Nghị sự đường trong cung cấm
rồi lập [29b] Quang Trị (khi ấy 8 tuổi). Mới được 3 ngày, chưa kịp đổi niên
hiệu, thì Trịnh Duy Đại đem về Tây Đô
2263
.
Bấy giờ An Hoà hầu Nguyễn Hoằng Dụ đóng quân ở Bồ Đề, nghe tin Duy
Sản làm việc thí nghịch, liền nổi giận đem quân vượt sông, đốt phá phố xá
ở kinh thành, định cùng với con em gia thuộc tính việc báo phục, bèn chém
Vũ Như Tô ở ngoài cửa kinh thành.
Trước đây, Tô xuất thân là thợ, đem kỹ xảo mê hoặt vua, được lạm bổ làm
đô đốc kiêm coi các sở ở Công bộ. Bấy giờ, đương làm điện lớn trăm nóc
chưa xong, dân gian ai cũng nghiến răng tức giận. Đến khi vua bị hại, Như
Quang Trị sau bị Duy Đại giết.
Tô cũng bị quăng xác ra ngoài chợ, quan dân ai cũng chỉ trỏ xác hắn mà
chê cười, có người còn nhổ nước bọt.
Ngày hôm ấy, Trịnh Duy Sản và Lê Nghĩa Chiêu cùng các bậc huân cựu
tông thất đại thần cùng nhau đón con trưởng của Cẩm Giang Vương là Y
lập lên lên làm vua, khi ấy 14 tuổi. Bọn Duy Sản, Nghĩa Chiêu thấy Hoằng
Dụ đốt [30a] phá kinh thành, bèn sai lực sĩ Đàm Cử đón vua ngự ra ngoài,
về thành Tây Đô ở Thanh Hoa, hội thề dấy quân khởi nghĩa. Chỉ có Lê
Quảng Độ ra đầu hàng Trần Cảo. Lúc ấy, thành đã thất thủ, xã tắc bỏ phế,
dân chúng vào thành tranh nhau lấy vàng bạc, của báu, bạch đàn, xạ hương,
lụa là tơ gai đầy trong dân gian; sách vở, hồ tiêu, hương liệu các thứ vứt bỏ
trên đường phố cao đến 1,2 tấc, không thể kể xiết. Người mạnh khoẻ tranh
cướp vàng bạc, có người lấy được đến ba, bốn trăm lạng, người yếu cũng
được đến hơn hai trăm lạng. Cung khuyết, kho tàng do vậy mà hết sạch.
Sứ bộ tuế cống trước đây là bọn Binh bộ hữu thị lang Nguyễn Trọng Quỳ,
Hứa Tam Tỉnh, Nguyễn Quý Nhã, về đến châu Bằng Tường, nghe tin Trần
Cảo làm loạn, chiếm giữ vùng Lạng Nguyên
2264
đường sá bị tắc. Thông sự
Hà Công Miễn và Đỗ Khánh Dư [30b] bàn đem tiền của nhà nước giao cho
Cảo, đến năm Quang Thiệu thứ 6, bị bọn Trọng Quỳ giết chết
2265
.
