muôn dân chẳng phải Thân vệ thì còn ai đương nỗi nữa. Tôi đã hơn 70 tuổi
rồi, mong được thư thả hãy chết, để xem đức hóa của ông như thế nào, thực
là cái may nghìn năm có một". Công Uẩn sợ câu nói ấy tiết lộ, bảo người
anh đem Vạn Hạnh giấu ở Tiêu Sơn
366
. Song từ ấy cũng lấy thế tự phụ mới
nảy ra lòng nhòm ngó ngôi vua, mà người ta cũng quy phụ.
Có lần Ngọa Triều ăn qủa khế lại thấy hột mận
367
, mới tin lời sấm ngữ,
ngầm tìm người họ Lý giết đi, thế mà Công Uẩn ở ngay bên cạnh, rốt cuộc
vẫn không biết. Đến khi Ngỏa Triều băng, vua nối còn bé, Công Uẩn cùng
với Hữu điện tiền chỉ huy sứ là Nguyễn Đê mỗi người được đem [32b] 500
quân tùy long
368
vào làm túc vệ. Khi ấy Chi hậu là Đào Cam Mộc dò biết
Công Uẩn có muốn nhận việc truyền ngôi, mới nhân lúc vắng nói khích
rằng: "Gần đây chúa thượng ngu tối bạo ngược, làm nhiều việc bất nghĩa,
trời chán ghét nên không cho hết thọ, con nối thơ ấu, không kham nỗi nhiều
khó khăn. Mọi việc phiền nhiễu thần linh không ưa, dân chúng nhao nhác,
mong tìn chân chúa. Sao Thân vệ không nhân lúc này nghĩ ra mưu cao,
quyết đoán sáng suốt, xa xem dấu cũ của Thang Vũ, gần xem việc làm của
Đinh, Lê, trên thuận lòng trời, dưới theo ý dân, mà cứ muốn khư khư giữ
tiểu tiết làm gì!". Công Uẩn trong lòng thích lời nói đó nhưng còn ngờ Cam
Mộc có mưu khác, mới giả cách mắng rằng: "Sao ông lại nói như thế, tôi
phải bắt ông nộp quan!". Cam Mộc thong thả bảo Công Uẩn rằng: "Tôi
thấy thiên thời nhân sự như thế, cho nên mới dám phát ngôn. Nay ông lại
muốn cáo giác tôi thì tôi không phải là người sợ chết". [33a] Công Uẩn nói:
"Tôi đâu nở cáo giác ông, chỉ sợ lời nói tiết lộ thì chết ráo, nên răng ông đó
thôi".
Hôm sau Cam Mộc lại bảo Công Uẩn: "Người trong nước ai cũng nói họ
Lý khởi nghiệp lớn, lời sấm đã hiện ra rồi, đó là cái họa không thể che dấu
được nữa. Chuyển họa làm phúc, chỉ trong sớm chiều. Đây là lúc trời trao
người theo, Thân vệ còn nghi ngại gì nữa?". Công Uẩn nói:" Tôi đã hiểu rỏ
ý ông, không khác gì ý của Vạn Hạnh, nếu thực như lời ấy thì nên tính kế
thế nào ?". Cam Mộc nói:" Thần Vệ là người khoan thứ, nhân từ, lòng
người chịu theo. Hiện nay trăm họ mỏi mệt kiệt quệ, dân không chịu nổi,
