Lung bốn chỗ để chở người qua lại.
Mùa thu, tháng 7, vua thân đi đánh các châu Hoan Đường
351
, Thạch Hà.
Đến Hoàn Giang
352
, sai Phòng át sứ là Hồ Thủ Ích đem hơn 5 nghìn quân
của châu Hoan Đường
353
, sửa chữa đường từ sông Châu Giáp
354
đến cửa
biển Nam Giới để quân đi cho tiện [30a]. Thuyền rồng rời cửa Hoàn
355
ra
ngoài biển, chợt gió to sóng lớn, mây mưa tối sầm, bèn sai quay thuyền trở
lại. Sau đó sợ đường biển khó khăn nguy hiểm đi đường bộ về kinh sư.
Vua tính hiếu sát, phàm người bị hành hình, hoặc sai lấy cỏ gianh quấn vào
người mà đốt, để cho lửa cháy gần chết, hoặc sai kép hát người Tống là
Liêu Thủ Tâm lấy dao ngắn dao cùn xẻo từng mảnh, để cho không được
chết chóng. Người ấy đau đớn kêu gào thì Thủ Tâm nói đùa rằng: "Nó
không quen chịu chết". Vua cả cười. Đi đánh dẹp bắt được tù thì giải đến
bờ sông, khi nước triều rút, sai người làm lao dưới nước, dồn cả vào trong
ấy, đến khi nước triều lên, ngập nước mà chết; hoặc bắt trèo lên ngọn cây
cao rồi chặt gốc cho cây đổ, người rơi xuống chết. Vua thân đến xem lấy
làm vui. Có lần vua đi đến sông Ninh
356
, sông ấy nhiều rắn, vua sai trói
người vào mạn thuyền
357
, đi lại giữa dòng muốn cho rắn cắn chết. Phàm
bò lợn [30b] muốn làm thịt thì tự tay vua cầm dao chọc tiết trước, rồi mới
đưa vào nhà bếp sau. Có lần vua róc mía trên đầu sư Quách Ngang, giả vờ
lỡ tay làm đầu sư bị thương chảy máu rồi cả cười. Hoặc nhân yến tiệc, giết
mèo cho các vương ăn, ăn xong lấy đầu mèo giơ lên cho xem, các vương
đều sợ, vua lấy làm thích. Mỗi khi ra chầu, tất sai bọn khôi hài hầu hai bên;
vua có nói câu gì thì bọn ấy nhao nhao pha trò cười để cho loạn lời tâu việc
của quan chấp chính. Lại lấy thạch sùng làm gỏi, bắt bọn khôi hài tranh
nhau ăn.
Mùa Đông, tháng 10, ngày Tân Hợi, vua băng ở tẩm điện
358
gọi là Ngọa
Triều, vì vua mắc bệnh trĩ phải nằm mà coi chầu (Dã sử chép: vua say đắm
tửu sắc phát ra bệnh trĩ).
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Vua Kiệt nhà Hạ thích giết người, đến nỗi có hình
phạt leo cột đồng nung nóng
359
, vua Trụ nhà Thương thích giết người đến
nỗi có việc chặt đùi người lội nước buổi sáng
360
, tuy có Long Bàng
361
, Tỷ
