ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 254

Ngày Giáp Thân, người nung ngói ở cung Động Nhân là Nguyễn Nhân
dâng con rùa mắt có sáu con ngươi, trên ức có hai chữ " Phổ nhạc".
Xuống chiếu rằng nô tỳ của vương hầu và các quan không được cậy thế
đánh đập quan quân và bách tính, kẻ nào phạm thì gia chủ phải tội đồ, nô
sung làm quan nô.
Mùa Đông, tháng 10, thăng cho Tả ty Phí Công Tín làm Chư vệ, ban cho
họ Lý.
Tháng 12, người giữ voi là Chu Hội dâng rùa trắng.
Lấy Nội thường Đỗ Nguyên Thiện làm Tham tri chính sự, giữ phủ Thanh
Hoá; Ngự khố thư gia Phạm Tín làm Viên ngoại lang.
[35a] Canh Tuất, [Thiên Thuận] năm thứ 3 [1130], (Tống Kiến Viêm năm
thứ 4).
Mùa Xuân, tháng giêng, xuống chiếu cho con gái các quan không được lấy
chồng trước, đợi sau khi chọn sung vào hậu cung, người nào không trúng
tuyển mới được lấy chồng.
Lê Văn Hưu nói: Trời sinh ra dân mà đặt vua để chăn dắt, không phải để
cung phụng riêng cho vua. Lòng cha mẹ ai chẳng muốn con cái có gia thất,
thánh nhân thể lòng ấy còn sợ kẻ sất phu sất phụ không được có nơi có
chốn.
Cho nên Kinh Thi tả sự ấy trong thơ "Đào yêu" và thơ "Siếu hữu mai" để
khen việc lấy chồng kịp thì và chê việc để lỡ thì vậy. Thần Tông xuống
chiếu cho con gái các quan phải đợi xong việc tuyển người vào cung rồi
mới được lấy chồng, thế là để cung phụng cho riêng mình, đâu phải lòng
làm cha mẹ của dân?
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Vua bấy giờ chưa đến tuổi hai mươi, ra lệnh ấy là
muốn tuyển con gái các quan sung vào hậu cung thôi. Việc ấy chưa lấy gì
làm quá. Còn như đánh được giặc mà [35b] quy công cho Phật, dâng hươu
mà làm đem tước trật cho người đều là do tính trẻ thơ mà không ai giúp can
ngăn. Nếu có người lấy chí thành mà cảm, dùng lời nói khéo mà khuyên,
thì vua vốn tư chất thông minh, tất thế nào cũng nghe theo.
Quản giáp nội tác là Chu Thủy dâng cá diếc vàng. Lấy ngự khố thư gia
Lương Cải giữ phủ Thanh Hoá.