ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 261

Báo Thiên.
Ban cho các quan aó mùa đông.
Tháng 9, vua không khỏe.
Lập Hoàng trưởng tử Tiên Tộ làm Hoàng thái tử. Trước vua đã lập Thiên
Lộc làm con nối. Đến đây ốm, ba phu nhân là Cảm Thánh, Nhật Phụng và
Phụng Thánh muốn đổi lập thái tử khác, mới sai người đam của đút cho
Tham tri chính sự Từ Văn Thông, nói rằng nếu có vâng mệnh thảo di chiếu
thì chớ bỏ lời của ba phu nhân. Văn Thông nhận lời. Đến khi vua ốm nặng,
sai soạn thảo di chiếu, Văn Thông tuy vâng mệnh vua, nhưng nhớ lời dặn
của ba phu nhân, cứ cầm bút mà không viết. một lát ba phu nhân đến, khóc
lóc nghẹn ngào nói rằng: "Bọn thiếp nghe rằng đời xưa lập con nối ngôi thì
lập con đích chứ không lập con thứ. Thiên Lộc là con của người thiếp được
vua yêu, nếu cho nối ngôi thì người mẹ tất sẽ tiếm lấn, sinh lòng nghen ghét
làm hại, [42a] như thế thì mẹ con bọn thiếp tránh sao khỏi nạn? ". Vua vì
thế xuống chiếu rằng:"Hoàng tử Thiên Tộ tuy tuổi còn thơ ấu, nhưng là con
đích, thiên hạ đều biết, nên cho nối nghiệp của trẫm, còn thái tử Thiên Lộc
thì phong làm Minh Đạo Vương".
Ngày 26, vua đăng ở điện Vĩnh Quang, quàn ở thềm phía tây điện ấy. Các
quan dâng tôn hiệu là Quảng Nhân Sùng Hiếu Văn Vũ Hoàng Đế, miếu
hiệu là Thần Tông.
Mùa đông, tháng 10, ngày mồng 1, Hoàng thái tử Thiên Tộ lên ngôi ở trước
linh cữu, bấy giờ mới lên ba tuổi. đổi niên hiệu là Thiệu Minh năm thứ 1.
Đại xá cho thiên hạ. Tôn mẹ là Cảm Thánh phu nhân họ Lê làm Hoàng thái
hậu.
Hội thề quốc nhân ở Long Trì.
Sai sứ sang cáo phó với nhà Tống.
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Thần Tông nối nghiệp lớn của tiên vương, làm
thiên tử đời thái bình [42b], bỏ con đích trưởng còn bú mớm, muốn lập con
thứ đã trưởng thành, là lấy việc lầm lỗi khi trước mình còn non dạ làm răn,
nhưng rốt cuộc chí ấy không thành. Việc Từ Văn Thông ăn hối lộ thì đã rõ
ràng. Lời nói của ba phu nhân thế là thẳng thắn, nhưng tiếc rằng khi ấy
không gọi ngay kẻ đại thần biết khuông phò xã tắc mà uỷ thác con côi.