[2a]
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Lâm Ấp tự chuốc bại vong là có nguyên do.
Từ khi Phạm Hồ Đạt đánh chiếm Nhật Nam, Cửu Chân, cướp phá Giao
Châu, bị Đỗ Viện nhà Tấn đánh tan, mà không từng lấy đó làm răn. Năm
nay cướp Cửu Chân, sang năm lại cướp Giao Châu. Đỗ Tuệ Độ lại đánh
tan, giết hết quá nửa. Dương Mại lại cướp Cửu Đức, bị Đàn Hòa Chi nhà
Tống đánh cho phải phục tội. Tuy có sai sứ vào cống nhưng vẫn cướp phá
như cũ. Tông Xác và Hoà Chi đuổi dài, thắng được Lâm Ấp. Dương Mại
may thoát khỏi miệng hùm, văng mình bỏ chạy. Từ đấy, biển Nam sóng
lặng, tưởng chừng mãi mãi lấy đó làm răn. Nhưng Phạn Chí nối ngôi, lại ra
cướp Nhật Nam, bị Pham Tu đánh tan ở Cửu Đức, suốt cả đời Hậu Nam Đế
không dám dòm ngó đất trung châu phía bắc [tức nước ta] nữa, mà nước họ
cũng được giàu thịnh. Đến đây người Tùy tham của báu, cất quân đi đánh,
giày xéo quốc [2b] đô, làm dơ bẩn cung điện, tuy gọi là quân tham bạo,
nhưng bọn man di quấy nhiễu trung châu cũng có thể lấy làm răn.
Mậu Dần , [618], (Đường Cao Tổ Lý Uyên, Vũ Đức năm thứ 1). Mùa hạ,
tháng 4, Thứ sử Khâm Châu là Nịnh Trường Chân đem đất Uất Lâm và
Thủy An phụ theo Tiêu Tiển. Thái thú Hán Dương là Phùng Áng đem đất
Thương Ngô, Cao Yếu, Châu Nhai, Phiên Ngung phụ theo Lâm Sĩ Hoằng.
Tiển và Sĩ Hoằng đều sai người sang chiêu dụ Thái thú Giao Châu là Khâu
Hòa, Hòa không theo. Tiển sai Trường Chân đem quân Lĩnh Nam đi đường
biển đến đánh Hòa. Hòa muốn đón hàng, Tư pháp thư tá là Cao Sĩ Liêm
bảo Hòa rằng: "Quân của Trường Chân tuy nhiều, nhưng quân cô từ xa đến,
lương thực ít, tất không thể cầm giữ lâu, quân giỏi trong thành cũng đủ
đương được, việc gì mới nghe hơi đã vội chịu theo người". Hòa nghe theo,
lấy Sĩ Liêm làm [3a] Hành quân tư mã, đem các doanh thủy bộ đón đánh,
phá tan quân [của Trường Chân]. Trường Chân chỉ chạy thoát một mình,
quân lính bị bắt hết. Hòa lại đắp tử thành (tức thành nhỏ bên trong thành),
chu vi 9 trăm bước để chống giữ. Đến khi nhà Tùy mất, Hòa hàng phục nhà
Đường. Vua Đường sai Lý Đạo Hựu mang cờ tiết sang cho Hòa làm Giao
Châu đại tổng quản
161
, tước Đàm quốc công. Hòa sai Sĩ Liêm dâng biểu
xin vào chầu. Vua Đường xuống chiếu sai quân đi đón
162
. Năm này nhà
