cả các phúc thần cao cả mà con người tôn thờ, là ân ưu của tổ tiên trao cho
anh và tất cả mọi kẻ lòng ngay dạ thẳng trên cõi đời này vào mùa thi này.
Cái đề thi văn, tấm gương soi để anh ngắm mình. Ngắm mình là cái thú
thẩm mỹ của tất cả mọi ý thức. Chao ôi, thì ra… ừ thì cứ cho là cuộc đời là
vại dưa muối hỏng đi. Ừ thì cõi dời này còn đang nhung nhúc bọn bất lương
chỉ nhăm như chiếm đoạt công sức, của cải, vinh quang sở hữu của người
khác. Ừ thì lúc này đứa nào có xípvontơ là đứa ấy tha hồ xài điện, đúng như
Xuyến nói, đúng như Xuyến đã cung cấp một hình tượng diễn đạt khá đắt
câu thành ngữ: khôn sống mống chết. Ừ thì bây giờ bất cứ một đứa trẻ ranh
nào mới nứt mắt học trò cũng có thể vênh vác mặt mày lên, hành hạ kẻ
đáng là thầy nó, để thỏa mãn lòng hợm của và bòn mót cả mấy đồng bạc
của kẻ khố dây. Ừ thì người có tài, có đức đang khốn khổ vì bị xúc phạm, bị
cướp giật, bị tước đoạt. Tiền và quyền đang ngự trị, chi phối nền tảng đạo
đức. Và ở cái trường trung học cỏn con này, cảnh chợ trời hỗn mang lắm
khi đã lấn át cả sự cao nhã của nơi thánh đường. Ừ thì cuộc sống còn bao
nghịch lý và cảnh đời lộn ngược đang diễn ra hàng ngày. Ừ thì còn biết bao
nỗi buồn phiền đang quày quả và nợ nần từ quá khứ vẫn còn nguyên chưa
được giải trình, thanh toán.
Ừ, thì hãy cứ cho là vậy. Thì cũng không phải không có những thời khắc
tuyệt hảo, dẫu có là ảo tưởng và nghe như chỉ có giá trị tạm thời. Giữa nỗi
bất ưng triền miên vẫn có khi hài lòng thật sự. Những cảm xúc thánh thiện
không tì vết ố hoen ở cái đêm Nôen giá lạnh đã xa chưa hề mất hết dấu tích
giữa cái ê chề của đời thường hôm nay đã chứng tỏ một chân lý cao cả: bên
cái đời sống vật chất thế phàm, còn một cuộc sống tâm linh mãnh liệt với
những nẻo đường phát triển riêng rẽ, bất diệt. Con người còn có giá trị tự
thân của chính nó. Đang là lúc bán sách đi để trang trải, nhưng đã có và
đang tồn tại một kiếp sống nhẫn nại, tích tụ hiểu biết và cảm nhận. Đã có
một thời say đắm. Nay, cơ bàn vẫn vậy. Khác chăng là trái tim Đankô đã
bớt đi cái biểu hiện bồng bột bề ngoài. Khác chăng là càng ngày càng sâu
lắng, khúc chiết và vững tin hơn, vì đã vượt qua thời hồn nhiên măng tơ tự
