nào thì mới là hành xử mẫu mực. Đúng hơn, đứa trẻ đang khôn lớn sẽ mau
chóng nhận thức được có nhiều loại phong tục đối nghịch lẫn nhau - những
con đường đời đối nghịch lẫn nhau - mà về nguyên tắc, đứa trẻ được tự do
chọn lựa. Dù dòng dõi và gốc gác xã hội gần như vẫn mang tính định đoạt
đối với phần lớn mọi người, một chân trời rộng lớn hơn chất chứa những
triển vọng và nhu cầu cần đến một tính cách có thể theo đuổi các mục tiêu
tổng quát và được xác định trừu tượng hơn. Một tính cách như vậy, bằng
động lực của chính mình, phải tạo được các phương thức đặc thù thích hợp
nhằm đạt đến những đích chung ấy.
Các mục tiêu và lý tưởng được áp đặt và minh họa cho trẻ dựa trên nền
tảng những mục tiêu và lý tưởng của cha mẹ chúng, chắc chắn là khác biệt,
với một bên là con người thế tục tự tin thời Phục hưng, tự hào về bản tính
cá nhân và tự do thoát khỏi những trói buộc cũ, và bên kia là con người
khắc kỷ kính Chúa, tuân thủ lương tri và âu lo về sự cứu rỗi linh hồn.
Dù vậy, cả hai loại người đó đều rất đông đảo, cùng chịu sự thúc đẩy nội
tại, và đều có khả năng tiên phong. Cuối cùng, một xã hội có nhiều cá nhân
chịu ảnh hưởng bởi sự thúc đẩy nội tại - cùng nhắm tới các giá trị về bản
chất là có hạn như của cải và quyền lực - sẽ chứa đựng trong mình một
động lực thay đổi từ chính các lực lượng cạnh tranh mà nó tạo ra. Thậm chí
những cá nhân vốn chẳng màng đến việc tranh giành địa vị cao hơn cũng
phải làm vậy để không bị tụt hậu trong hệ thống xã hội đã mở rộng hơn và
bớt nặng nề về phân chia thứ bậc theo tuổi tác và dòng dõi.
Tất cả những khuynh hướng trên được củng cố thêm khi các vai trò trở
nên phức tạp hơn cùng với sự phát triển phân công lao động. Sự tăng tốc
của quá trình phân công lao động đồng nghĩa với sự gia tăng số lượng trẻ
không còn lấy cha mẹ ra làm hình mẫu. Hiện tượng này đặc biệt đúng với
nam giới; ở phương Tây, hiện tượng chuyển biến tính cách dường như đã
xảy ra với đàn ông trước tiên. Cho đến gần đây thôi, những người bà và
người mẹ vẫn có thể rèn luyện cho các con và cháu gái vai trò của người
phụ nữ mà chỉ đơn thuần dựa theo truyền thống. Trong bộ phim House of
Strangers (Ngôi nhà của những người xa lạ), tay chủ nhà băng gốc Ý - cũng
