Huân tước Chesterfield
gửi con trai, ta thấy được quan điểm thiếu
chuẩn xác phổ biến trong rất nhiều tài liệu của giai đoạn đầu thời cách
mạng công nghiệp, rằng đứa trẻ chẳng qua là người trưởng thành còn non
nớt và thiếu kinh nghiệm. Huân tước Chesterfield viết như thể cậu con trai
mới 15 tuổi của ngài đã đạt đến độ trưởng thành về giới tính và trí tuệ, cậu
chỉ cần thông minh chín chắn và đạt được ảnh hưởng trong quan hệ xã hội.
Phụ huynh theo nội tại định hướng không cho rằng bổn phận làm cha mẹ
của họ bao gồm cả việc rèn luyện cho con mình chơi đùa với bọn trẻ đồng
lứa ngoài gia đình hay dạy con hợp tác với các bạn một cách hòa nhã.
Kết quả là đứa trẻ, bị vây quanh bởi toàn những người lớn theo nội tại
định hướng, thường phải đối mặt với những đòi hỏi hết sức phi lý. Đứa trẻ
không bị kìm giữ nhưng cũng không hề được nghỉ ngơi. Đứa trẻ đang lớn
có thể phản ứng lại đòi hỏi của cha mẹ bằng mặc cảm tội lỗi và nỗ lực đến
tuyệt vọng để sống xứng đáng với hình mẫu được đưa ra hay bằng sự nổi
loạn chống lại hình mẫu đó trong đơn độc; nó không phản ứng lại, như
trong môi trường ngoại tại định hướng, bằng cách tận dụng nhóm ngang
hàng như một hội hòng khiến những người lớn hay âu lo phải nhún nhường
nếu họ đưa ra những kỳ vọng bất hợp lý hay thậm chí là bất thường đối với
trẻ. Ở thời này, đôi khi hoàn toàn có thể nuôi dạy con trẻ tương đối tách biệt
với các nhóm ngang hàng tuổi nó, dù rằng đứa trẻ vẫn giữ liên lạc với các
bạn ở trường. Hình ảnh các cô cậu bé nhà giàu đáng thương và tội nghiệp là
kết quả của thời đại này, khi con trẻ thường là tù nhân xã hội của cha mẹ và
các bảo mẫu.
Trên thực tế, chỗ ở của gia đình có ý nghĩa khác hẳn nhau trong ba giai
đoạn dân số. Trong giai đoạn tiềm năng tăng cao dân số, trừ các bộ tộc săn
bắn và du mục, thì nhà ở luôn là cố định. Là trung tâm cho hầu hết hoạt
động của quá trình hòa nhập xã hội, ngôi nhà tượng trưng cho tầm quan
trọng chính yếu của đại gia đình trong quá trình đó. Trong giai đoạn tăng
dân số chuyển tiếp, thanh thiếu niên phải xa rời gia đình và xây dựng tổ ấm
mới ở nơi khác. Anh ta sẽ đến một vùng biên chưa khai khẩn hay một thành
phố chưa phát triển; ở đó anh ta lập gia đình rồi định cư. Mái nhà mới này
