nhất là của Henri Ellenberger. Trong tác phẩm Khám phá vô thức (1970),
Ellenberger cho rằng Jung trải qua một dạng “bệnh sáng tạo” giống như
Freud từng bị ở thời kỳ y hệt (giữa tuổi 38 và 43).
Căn bệnh này có xu hướng tấn công sau một thời gian hoạt động lý trí
cường độ cao và giống như một chứng nhiễu tâm (neurosis), hoặc trong
trường hợp trầm trọng, giống chứng loạn thần (psychosis). Khi vẫn đang vật
lộn với những vấn nạn khởi đầu của tình trạng bệnh, người bệnh ngày càng
tin rằng mình không còn nhận được sự giúp đỡ từ bên ngoài, trở nên cô lập
về mặt xã hội và hướng sâu hơn vào bên trong. Sự nhiễu loạn có thể kéo dài
bốn hoặc năm năm. Khi sự phục hồi bắt đầu, nó xảy ra một cách tự phát, đi
liền với tâm trạng phấn chấn và chuyển hóa về nhân cách. Chủ thể cảm thấy
đã có những cái nhìn thấu tỏ vào những sự thật quan trọng và tin rằng mình
có nhiệm vụ chia sẻ những điều này với thế giới. Vì vậy, Jung quan sát:
Có những thứ trong các hình ảnh không chỉ liên quan đến bản thân tôi mà cả nhiều người khác.
Chính khi ấy tôi không còn chỉ thuộc về bản thân, không còn có quyền làm như vậy nữa. Từ đó
trở đi, cuộc đời tôi thuộc về cái chung… Đó là thời gian tôi đã dâng hiến bản thân để phụng sự
thế giới tinh thần. Tôi yêu nó và ghét nó, nhưng nó là tài sản lớn nhất của tôi. (Tự truyện, trang
184)
Kinh nghiệm của Jung giống như những gì các pháp sư và nhà huyền
học đã trải qua, thậm chí cả một số nghệ sĩ và triết gia. Chẳng hạn, Van
Gogh, Strindberg, Nietzsche, Theodor Fechner (người sáng lập vật lý tâm
thần học) và người theo thuyết thần trí Rudolph Steiner. Bản thân Jung so
sánh nó với Neykia (chuyến đi tới nơi linh hồn người chết tạm lưu trú) của
Odysseus, và nó đã được hình dung trước trong những tưởng tượng của
Miss Miller, một nữ sinh viên người Mỹ của Jung (tạo thành cơ sở cho cuốn
sách Những chuyển hoá và biểu tượng của dục năng) cũng như bởi những
buổi nhập đồng của Helene Preiswerk và Helen Smith. Trong trường hợp
Miss Miller, đầu tiên Jung phát hiện một “sự xa lánh thế gian” (gắn liền với
