Tôi chưa thảo luận về những ý hướng của nghệ sĩ như những kiểu mẫu
của phân tâm học, như được thảo luận trong Chương 4, đã cho thấy ý nghĩa
của một tác phẩm có thể trải rộng bên ngoài những ý hướng của người tạo
tác ra nó - nếu quả thật những điều này được biết. Sự bay bổng về ý nghĩa
của những hình ảnh là một yếu tố làm người ta say mê tác phẩm nghệ thuật.
Nhưng nếu chúng ta chấp nhận rằng nghệ thuật là một sự chuyển tải, qua
đó các ý niệm có thể được truyền thông, thì phải có một sự ổn định nào đó.
Và có một ngôn ngữ chung hoặc một tập hợp nhũng quy ước biểu tượng
mà các nghệ sĩ có thể sử dụng để cố định ý nghĩa của nghệ phẩm trên một
bình diện này hoặc một bình diện khác. Điều này dẫn chúng ta tới khoa ảnh
tượng kí (iconography) hoặc khoa học về hình ảnh - sự khảo sát về những
chủ đề trong nghệ thuật, và ý nghĩa sâu xa hơn của chúng, một tiêu điểm
quan trọng cho cuộc thảo luận của chúng ta về việc đọc nghệ thuật.
Trong thời đại của máy tính, tất cả chúng ta đều quen thuộc với từ icon
(ảnh tượng). Nhưng từ này có một lịch sử phức tạp và nó dẫn đến việc cứu
xét về ảnh tượng kí. Tôi muốn bắt đầu với việc đặt kề cận ba hình tượng rất
khác biệt: một hình ảnh Byzantine về Trinh nữ và Chúa Hài đồng (Hình
20); bức chân dung Marilyn Monroe của Andy Warhol (1962; Hình 21); và
Mario từ trò chơi điện tử Anh em nhà Mario siêu nhân (Hình 3). Trong
hình ảnh Byzantine về Trinh nữ và Chúa Hài đồng, mối quan hệ giữa văn
bản và hình ảnh là hết sức mạnh mẽ. Chúng ta cần biết về Kinh thánh Kitô
giáo trước khi nhìn nhận hình ảnh của một người đàn bà và một đứa trẻ như
là có sự tạo nghĩa về tông giáo. Chúng ta có thể xác định một vài thuộc tính
- chẳng hạn như tấm khăn quấn đầu màu thiên thanh của trinh nữ hoặc sự
kiện Kitô Hài đồng đang cầm một cuộn sách, đó là biểu tượng hoặc tiền
triệu về cái chết của Ngài. Nhưng làm sao chúng ta biết được rằng hình ảnh
này không phải chỉ là một sự tái hiện tình mẫu tử hoặc một hình ảnh người
nữ và đứa con trong thần thoại? Trong bức Marilyn Monroe của Warhol,
chúng ta thấy hình ảnh lặp lại của một trong những ngôi sao điện ảnh nổi
tiếng nhất của Hollywood. Sự tái hiện Marilyn Monroe đã trở nên quá quen
thuộc với chúng ta, và thường được trích dẫn trong những nghệ phẩm khác,