nhiều tác giả
Danh Nhân Đất Việt
Việt Vương
Triệu Quang Phục
T
riệu Quang Phục là người kế tục sự nghiệp của Lý Nam Đế. Ông là
người huyện Chu Diên, là con của Triệu Túc, một thủ lĩnh địa phương có
lòng yêu nước không chịu khuất phục nhà Lương. Triệu Quang Phục nổi
tiếng giỏi võ nghệ. Sử chép ông là người "uy hùng sức mạnh".
Cha con ông là người đầu tiên đem quân tham gia cuộc khởi nghĩa Lý Bí.
Triệu Túc là một danh tướng của nước Vạn Xuân, được phong làm Thái
Phó trông coi việc binh, hy sinh trong cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược nhà Lương ở vùng ven biển. Triệu Quang Phục lúc đầu theo cha đi
đánh giặc, có công. Là một tướng trẻ có tài nên được Lý Nam Đế tin dùng
làm tả tướng quân.
Đầu năm 545, quân Lương xâm lược Vạn Xuân, cuộc kháng chiến của nhà
Tiền Lý thất bại. Lý Nam Đế phải lẩn tránh ở động Khuất Lão thuộc tỉnh
Phú Thọ ngày nay và giao binh quyền cho Triệu Quang Phục.
Vốn thông thuộc vùng sông nước Chu Diên, Triệu Quang Phục quyết định
chuyển hướng chiến lược, thay đổi phương thức tác chiến cũ là phòng ngự,
cố thủ hay tập trung lực lượng quyết chiến với địch. Ông đưa hơn một vạn
quân từ miền núi về đồng bằng, lập căn cứ kháng chiến ở Dạ Trạch (bãi
Màn Trò, Khoái Châu, Hưng Yên).
Dạ Trạch là một vùng đầm lầy ven sông Hồng, rộng mênh mông, lau sậy
um tùm. ở giữa là một bãi phù sa rộng, có thể làm ăn sinh sống được.
Đường vào bãi rất kín đáo, khó khăn. Chỉ có dùng thuyền độc mộc nhẹ lướt
trên cỏ nước theo mấy con lạch nhỏ thì mới tới được...Triệu Quang Phục
đóng quân ở bãi đất nổi ấy. Ngày ngày, quân sĩ thay phiên nhau vừa luyện
tập, vừa phát bờ, cuốc ruộng, trồng lúa, trồng khoai để tự túc binh lương;
ban ngày tắt hết khói lửa, im hơi lặng tiếng như không có người, đến đêm
nghĩa quân mới kéo thuyền ra đánh úp các trại giặc, cướp được nhiều lương
thực, "làm kế trì cửu" (cầm cự lâu dài) người trong nước gọi Triệu Quang
