Thị trường chứng khoán liên tiếp lập đỉnh mới cho chỉ số Dow Jones và
Nasdaq trong suốt 5 năm vừa qua. Chỉ số Dow Jones từ 8.500 vào 2008 đã
đạt l7.000 hiện nay. Nhiều người cho rằng đây là hiện tượng bong bóng đang
hình thành. Tuy nhiên, phần lớn các nhà phân tích đều nghĩ rằng “lợi nhuận”
của những công ty niêm yết càng tăng thì theo tỷ lệ P/E (Price per Earnings
– Giá trên thu nhập trên vốn cổ phần), giá chứng khoán phải tăng theo như
quy luật vận hành.
Số lợi nhuận khủng của các công ty Âu Mỹ đang tăng trưởng cao nhờ cắt
giảm chi phí tối đa khi họ đối diện với khủng hoảng kinh tế tài chính vĩ mô
vài năm trước. Các lý do khác là nhờ sự thịnh vượng chung của người tiêu
dùng và hiệu năng của công nghệ hiện đại (xem phần dưới).
* Hoạt động M&A đang gia tăng mạnh nhờ khối tiền mặt dự trữ lớn của các
blue chips (*)
(*) Là những cổ phiếu vốn hóa lớn niêm yết trên sàn chứng khoán, mỗi biến
động về giá sẽ ảnh hưởng nhiều đến chỉ số Index của sàn chứng khoán đó.
Một phần của đáp số về bài toán tăng trưởng cho giá chứng khoán Âu Mỹ
cũng nằm trong cơ hội M&A, nơi những con cá mập đa quốc với số tiền mặt
(cash) dồi dào (nhờ lợi nhuận, lãi suất ngân hàng thấp và giá cổ phiếu tăng)
đang cố gắng thu tóm các địch thủ nhỏ hơn để bành trướng. Những phi vụ
M&A chục tỷ đô la của các công ty dược phẩm như Pfizer mua lại hãng
dược Allergan đến 150 tỷ đô la trở thành thương vụ M&A “khủng” nhất thế
giới năm 2015, viễn thông như Verizon ... hay IT như Facebook mua lại
WhatsApp với giá 19 tỷ đô la, Google mua YouTube với giá 1,65 tỷ đô la,
Microsoft mua mảng kinh doanh di động của Nokia trị giá 9 tỷ đô la... đã tạo
nên những cơ hội kiếm lời khủng cho số đông nhà đầu tư. Dòng tiền đang đổ
mạnh vào lĩnh vực này để lướt sóng và đoán bắt cơ hội.
Một thí dụ của sức mạnh tiền mặt đem tới trong M&A là tiền mặt dự trữ của
công ty Apple hiện nay lên đến 137 tỷ đô la, có những lúc cao hơn tổng tiền
mặt chính phủ Mỹ cầm. Để so sánh, quỹ dự trữ ngoại hối của Việt Nam cuối
2013 là 33 tỷ đô la (theo thông tin từ chính phủ).
