quay lại thị trường Trung Quốc, đầu tư vào ngành công nghệ thông tin do sự
xuất hiện của Internet.
Tại sao không phải là Mỹ, một thị trường có hạ tầng tốt hơn?
TS. Alan Phan: Nhận diện lợi thế cạnh tranh của mình là một yếu tố rất
quan trọng đối với tôi khi kinh doanh. Thị trường công nghệ thông tin ở Mỹ
cạnh tranh rất khắc nghiệt. Còn Internet ở Trung Quốc lúc đó còn đang trong
giai đoạn phôi thai, mới có khoảng 10 triệu người sử dụng Internet. Đến
năm 1999, dưới Hartcourt đã thành lập được mười mấy công ty nhỏ, kinh
doanh nhiều lĩnh vực, từ giáo dục cho đến mua bán qua mạng...
Tuy nhiên, thất bại của tôi là không kết hợp được các công ty con lại với
nhau, tạo thành sự cộng hưởng, nên không cạnh tranh được với một số công
ty nội địa. Họa vô đơn chí, đúng lúc đó “bong bóng Dot-com” (bong bóng
cổ phiếu của các công ty công nghệ cao - PV) vỡ, tài chính khó khăn, còn
Hartcourt vướng vào vụ kiện tụng với Sở Giao dịch- Chứng khoán New
York... buộc tôi tái cấu trúc Hartcourt thành năm công ty nhỏ, tiếp tục niêm
yết trên sàn Mỹ trước khi thoái vốn. Năm 2001, tôi thành lập Viasa fund, đặt
trụ sở tại Hổng Kông.
Có vẻ như ông rất ưu ái thị trường Trung Quốc?
TS. Alan Phan: Tôi đầu tư vào Trung Quốc vì thời gian còn làm việc cho
Eisenberg, tôi đã lăn lộn ở thị trường này và gây dựng được một số mối
quan hệ. Tôi cũng biết, ngườiTrung Quốc rất giỏi làm ăn, đặc biệt là tinh
thần doanh nhân của họ, rất ghê gớm. Tôi đã chứng nghiệm được, điều này
khi bán nhà máy ở Mexico, đầu tư vào Trung Quốc năm 1983. Dù bị chính
quyển kiểm soát gắt gao nhưng họ vẫn vượt khó để làm ăn thành công.
Tinh thần doanh nhân mạnh mẽ là một yếu tố quan trọng. Nhưng kinh tế thị
trường củng là một xu hướng không thể kiềm hãm?
TS. Alan Phan: Không có kinh tế thị trường thì không có sự phát triển. Nói
cho cùng, con người là sinh vật tham lam. Sự tham lam đó hình thành trong
lịch sử phát triển của loài người, trở thành bản chất cố hữu, không thay đổi.
