SƠNNAM
BẾN NGHÉ
XƯA
Thực dân thắng thế, chủ nghĩa đế quốc đang bành
trướng mạnh trên toàn thế giới với khoa học, kỹ thuật
và trình độ tổ chức ngày càng cao. Tuy nhiên, ta không
nên tưởng tượng là “Hòn Ngọc Viễn Đông” vào năm ấy
đã sáng chói, về hình thức thực dân đang ở trong giai
đoạn buôn bán hàng hóa, khai thác tài nguyên. Việc đầu
tư còn dè dặt, rồi sẽ trở thành chánh sách hẳn hòi từ sau
Thế chiến thứ nhất.
Ánh đèn điện chỉ rọi sáng khu trung tâm thành phố.
Phía ngoại ô từ rạch Thị Nghè đi Bà Chiểu, nhà cửa
thưa thớt, ban đêm tối om. Thiên hạ đồn ở cây đa ông
Bổn tại cầu Bông ma thường hiện ra. Gần phần mộ Lê
Văn Duyệt, giai thoại phổ thông là ma quỷ lộng hành,
có người một đêm bị ma nhát tới hai lần. Phía Thủ Đức,
ở trảng Ông Khê, thỉnh thoảng cọp về phá rối, trong
xóm luôn luôn có sẵn những tấm vĩ to kết bằng cau già
róc ruột, chẻ từng nan nhỏ gọi là khại để ví cọp. Đám
người lực lưỡng đốn cây cho sạch rồi đẩy khại từ nhiều
phía để siết vòng vây. Lần hồi cọp lúng túng, trong
vòng rào càng thâu hẹp vì nan cau cứng và dẻo có công
dụng không thua gì sắt. Ở Hóc Môn gần khu rừng chồi
Truông ổ gà, đồng bào nhắc lại trường hợp la hoảng vì
tiếng động bất thường: tưởng cọp vào nhà nhưng kỳ thật
là con chó vện đút đầu vào cái hũ đường, rút ra không
được. Sát Cái Bè, một chợ quận của tỉnh Mỹ Tho, xóm
làng sung túc, tàu bè tấp nập thế mà heo rừng lui tới
trong vườn, đồng bào trong vạn săn phen đó bắt được
