73
ngà voi, sừng tê giác, sa nhân, đậu khấu của Campuchia.
Nhà Nguyễn chủ trương giảm thuế nhập cảng, dành ưu
tiên mua gạo cho tàu nào đem sắt, gang, kẽm, lưu huỳnh
đến. Nguyễn Ánh bắt một nửa tráng đinh vào lính, gọi là
phủ binh, vừa luyện tập võ nghệ, vừa làm ruộng. Chánh
sách đồn điền lại thi hành tích cực, nòng cốt là quân đội
với thí điểm thành lập ở vùng Vàm Cỏ (Gò Công). Các
cơ quan chính quyền, bất luận hành chánh hay quân sự,
đều phải mộ dân lập đồn điền. Người nào làm ruộng
năng suất cao, đóng thuế nhiều thì miễn đi lính, miễn
làm xâu trong một năm. Việc nông nghiệp giao cho các
quan điền tuấn có năng lực đảm nhận (Trịnh Hoài Đức,
Ngô Nhơn Tịnh, Ngô Tùng Châu...)
Ngoài việc đóng thuế, người dân phải nạp thêm lúa
thị túc, căn cứ vào bộ đinh. Nguyễn Ánh lại vơ vét bằng
cách thâu thuế ruộng trước một năm. Trong hai năm
1795 - 1796, lúa gạo Gia Định chở ra Diên Khánh (Nha
Trang) để tích trữ, làm căn cứ hậu cần.
