- Nước ta hưởng thái bình đã lâu, dân không biết đến việc binh, vì thế
năm trước quân giặc đến, có kẻ đầu hàng, có kẻ trốn tránh, nhờ oai linh của
tổ tiên và thần vũ của bệ hạ mà đánh đuổi được chúng. Nếu lần này chúng
lại sang thì quân ta quen chiến trận rồi, quân chúng thì sợ phải đi xa, tất là
phá được*.
(*: Những câu thoại này lấy nguyên văn trong Vsta)
Vua Trần lại hỏi:
- Đào Thế Quang có nói quân Nguyên chuẩn bị rất nhiều thuyền chiến.
Khanh định cho ai cự với chúng đây?
Hưng Đạo vương tâu rằng:
- Quân giặc dẫu nhiều thuyền chiến cũng không có gì đáng sợ. Nhà
Nguyên điều thuỷ binh đi đánh trận chưa thắng bao giờ.
(Trong các cuộc chiến với người Nhật Bản, Java,Chiêm Thành, Đại
Việt năm 1285, thuỷ quân của nhà Nguyên đều thất bại thảm hại)
Nhà vua hỏi:
- Vì sao vậy?
Hưng Đạo vương tâu:
- Việc đóng thuyền mới hoặc thu dùng những đội thuyền có sẵn của
người Tống là rất dễ, nhà Nguyên có thể nhanh chóng tạo được những đội
hải thuyền hùng hậu nhưng để tạo ra một đội quân quen đánh thuỷ và có
truyền thống đánh thắng bằng thuyền thì chưa làm được. Sở trường của họ
là đánh kỵ, bộ. Nay họ lấy sở đoản đánh với sở trường của ta, sao không
bại. Điều này còn cho thấy rằng người Nguyên muốn ra quân nhưng lại
lúng túng về phương sách, dùng quân kỵ bộ tất không thể tác chiến được ở