124
D Ấ U X Ư A
theo chữ Nôm là May hay Mây, tên của bà nhất định phải là
Như Mai.
Lý luận này được một người bạn tôi tại Đức củng cố thêm, khi
anh giải thích rằng, nếu xét tên của cả hai chị em thì có thể suy
luận ra mối tương quan giữa Như Mai, tiếng Hán có nghĩa là: tựa
như, ví như cây mơ (mai là cây mơ) và Như Lý (hay Lí), tiếng Hán
có nghĩa là: tựa như, ví như cây mận (lý là cây mận). Anh dẫn
chứng đằng sau một tấm ảnh, công chúa Như Lý viết tên mình
bằng chữ Hán, nếu tìm ra bút tích chữ Hán của công chúa Như Mai
thì sẽ dễ kiểm chứng tên của bà hơn.
Tôi nghĩ bạn tôi có lý.
Một tác giả khác đưa ra lý luận trên cơ sở phát âm, cho rằng
vì người Pháp không biết phát âm chữ “Mai” cho đúng âm tiếng
Việt, mà sẽ phát âm thành “me” [me], cho nên công chúa phải sửa
từ “Mai” thành “May”.
Trong tiếng Pháp có chữ “mai” là tháng năm, nhưng không có
người Pháp nào lại phát âm chữ “mai” thành “me” cả, đó là giọng
người Việt Nam nói tiếng Pháp. Họ lại phát âm chữ y dài như mình
phát âm chữ “may (mắn)”, không phải là “Mai” theo cách của Việt
Nam. Cách giải thích này, theo ý tôi, thì không chỉnh.
Trộm nghĩ, cho dù có sợ người Pháp phát âm sai tên mình, bà
công chúa không vì thế mà sửa lại chính tả cái tên do cha đặt ra,
người mà bà rất kính trọng. Nếu tên bà là Như Mai, thì không có
lý do gì bà lại né tránh viết thành Như May.
Trước khi thiết lập các văn tự quan trọng, người Pháp thường
hỏi đi hỏi lại đương sự về tên gọi, tên họ, thứ tự các tên, có dấu
hay không có dấu, có gạch nối hay không có gạch nối.
