241
VUA DUY TÂN VÀ MỘT KẾT CỤC BI THẢM
Đô đốc Decoux yếu đuối, nhượng bộ trước nhiều yêu sách của
quân đội Nhật, vì trên cơ sở thỏa hiệp giữa hai chính phủ Vichy và
Tokyo cùng hợp tác để cai trị Đông Dương, giai đoạn “một cổ hai
tròng” trên đất Việt.
Nhật tranh thủ thời gian của suốt Đệ nhị thế chiến và đang
được lợi thế ở Đông Dương để bành trướng thế lực và mưu cầu
thực hiện chính sách
“Á châu của người châu Á”, lôi kéo dân
chúng Việt Nam thân Nhật, chống Pháp. Vai trò của Kỳ ngoại hầu
Cường Để, dòng Hoàng tử Cảnh, được đưa lên chiêu dụ các phong
trào, đảng phái thân Nhật chống Pháp.
Bước qua đầu năm 1945, sau hai sự kiện quan trọng tại Pháp,
cuộc đổ bộ Normandie của quân Đồng Minh vào ngày 6.6.1944 và
giải phóng Paris ngày 26.08.1944 của lực lượng “Nước Pháp tự do”
(France Libre, của tướng de Gaulle), Nhật sợ lực lượng theo de Gaulle
(France Libre) tại Đông Dương, vẫn ngấm ngầm chống lại Decoux,
sẽ thừa cơ nổi lên, và thấy Đức quốc xã đang trên đường bại trận,
bèn “đảo chính” quân Pháp vào ngày 09.03.1945, Decoux phải
chuyển nhượng quyền cai trị Đông Dương cho Nhật. Decoux đầu
hàng và bị quân Nhật bắt giam cho đến khi Đệ nhị thế chiến chấm
dứt mới được đưa trở về Pháp, quân Nhật trấn đóng mọi cơ sở của
Pháp, tước khí giới và tàn sát tù binh Pháp trong các trại tập trung.
Hai tướng Pháp Alessandri và Sabatier tháo chạy qua biên giới
Trung Hoa, trên đường đi họ bị tổn thất quân số nặng nề. Sự kiện
này xảy ra chỉ vài tuần trước khi Đại chiến thứ hai kết thúc với cái
chết của Hitler.
Tại hội nghị Potsdam từ ngày 17.07.1945 đến 02.08.1945 (tại
lâu đài Cecilienhof) đại diện cho ba cường quốc là Attlee (Anh,