242
D Ấ U X Ư A
thay thế Winston Churchill), Harry Truman (thay thế Roosevelt) và
Joseph Stalin quyết định gởi Trung Hoa và Anh đến giải giáp quân
đội Nhật, cắt Đông Dương làm hai phần, phía trên vĩ tuyến 16 do
Trung Quốc kiểm soát, phía dưới vĩ tuyến 16 do Anh kiểm soát.
De Gaulle không được mời tham dự hội nghị Potsdam, mất đi
sự ủng hộ của Winston Churchill, tất hẳn đã hiểu, ba cường quốc
Mỹ, Nga, Anh muốn ngăn chặn Pháp lấy lại Đông Dương như cũ.
Trên mảnh đất Việt Nam có mặt các lực lượng quân đội và tình
báo của các nước: Pháp, Nhật, Anh, Mỹ và Trung Quốc.
Nước Pháp suy yếu và rã rời tổ chức sau khi bị quân Đức chiếm
đóng mấy năm trời, đứng trước hai quyết định cơ bản, hoặc lấy lại
Đông Dương bằng vũ lực quân sự, hoặc giữ chân ở Đông Dương
với một giải pháp ngoại giao, chính trị hòa hoãn.
Trên bình diện quản lý nội địa, vừa sau chiến tranh, de Gaulle
không có đủ nhân sự để đảm nhiệm tất cả mọi trọng trách theo ý
ông muốn. Các lực lượng thực dân cũ (“hậu duệ” của Pétain), các
thành phần cánh tả còn nắm giữ nhiều địa vị then chốt, tất nhiên
tìm mọi cách phát huy ảnh hưởng và quyền lực của mình và ngăn
chặn de Gaulle. Tướng de Gaulle, xuất thân từ quân sự, chỉ mới
đi vào sân khấu chính trị qua vai trò lãnh đạo kháng chiến Pháp
chống Đức quốc xã vào năm 1940. Các khác biệt, mâu thuẫn giữa
Pétain và de Gaulle đã có từ khi de Gaulle còn là một sĩ quan trẻ.
Những người không ưa de Gaulle thì tất nhiên đặt nghi ngờ
về “thiện chí thân hữu” và cho rằng, năm 1945, de Gaulle muốn
tiếp tục chính sách thực dân như cũ bên dưới một bề mặt hòa
hoãn và chỉ sử dụng vua Duy Tân như một lá bài chủ (Joker), một
cánh tay nối dài, như chính sách của chính quyền thực dân Pháp
