Nỗi sợ hãi và tự do, tình yêu thương và sự nhút nhát
Cha mẹ thường bảo vệ con quá mức là do họ sợ hãi. Sợ người lạ, sợ đường phố, sợ internet,
sợ phố mua sắm. Sợ con không được mời tham dự bữa tiệc đúng đắn, hoặc không được ngôi
trường hợp lý nhận vào học. Sợ sự an toàn, tình dục, bệnh tật và thuốc phiện. Trong các
buổi học về kĩ năng nuôi con, tôi vẫn luôn được nghe vô số các câu hỏi về nỗi sợ hãi và ảnh
hưởng của nó, chính là sự tự do:
“Bao nhiêu tuổi thì trẻ được ở nhà một mình? Tôi vẫn thuê người giúp việc trông nom
cô con gái 13 tuổi.”
“Làm sao tôi có thể giải thích cho đứa con trai 8 tuổi rằng tôi không thể để thằng bé đi
vệ sinh một mình trong toilet của khách sạn? Thậm chí tôi còn không muốn nói với thằng
bé thứ mà tôi sợ hãi ở đó nữa.”
“Con gái tôi muốn tập thể dục dụng cụ, nhưng tôi nghĩ việc đó không an toàn. Tôi còn
nghe nói có một vận động viên dụng cụ đi thi Olympic bị hỏng một mắt vì chấn thương đòn
cân.”
Đó là một vài câu chuyện chúng ta kể cho con nghe, nhằm minh họa mức độ sợ hãi, rất
giống với câu chuyện mà cô bé Rebecca, khách hàng 12 tuổi đã kể tôi nghe. Ở nhà một
mình vào một chiều cuối tuần, Rebecca nghe tiếng chuông cửa reo và nhìn thấy một người
đàn ông, một người phụ nữ lạ mặt đứng ngoài cửa. Hết sức hoảng sợ khi nhìn thấy người lạ,
cô bé trườn ngay xuống cửa và bò suốt mười phút, vừa cố gí sát người xuống đất, vừa cố bò
đi tìm điện thoại để gọi cho mẹ, gắng hết sức để không bị nhìn thấy qua cửa sổ. Đến khi mẹ
gọi điện lại thì cô bé đã hoàn toàn kiệt sức.
“Mẹ cháu nói rằng họ là nghệ nhân làm vườn, họ ghé qua nhà cháu để tạm ước tính
chi phí,” Rebecca nhớ lại. “Mẹ cháu không hề nói là họ sẽ đến, vì mẹ cháu nghĩ là lúc
họ đến mẹ cháu sẽ có mặt ở nhà. Vậy mà họ đến sớm tận 2 giờ đồng hồ! Cháu sẽ
không bao giờ quên mình đã hoảng sợ đến mức nào.”
Phản ứng của Rebecca hoàn toàn dễ hiểu vì cha mẹ cô bé đã cảnh báo rất nhiều lần về
những người lạ mặt nguy hiểm. Nhưng một đứa trẻ 12 tuổi hoàn toàn có thể đứng sau cánh
cửa khóa để hỏi người bấm chuông về lí do họ đến. Rebecca quá hoảng hốt, đến mức cô bé
không thể suy nghĩ thấu đáo. Bị áp đảo bởi hình ảnh về các vụ bắt cóc trẻ em được công bố
trên dư luận, chúng ta huấn luyện cho các con sợ tất cả mọi người bên ngoài phạm vi gia
đình và dạy con phải biết chờ đợi tình huống xấu nhất trong mọi trường hợp bất thường.
Chúng ta đang dạy con ngã nhào, thay vì lăn trên những cung đường mấp mô.
Các bậc phụ huynh quyết tâm bảo vệ con an toàn khỏi các nguy cơ thể chất và cảm giác
cảm xúc không tốt. Mới đây, một trường nữ sinh trong phường có gửi fax cho tôi một bản
tài liệu “Tại sao học sinh chỉ có thể học tại ngôi trường an toàn.” Hóa ra, bản tin này không
hề liên quan đến tình trạng bạo lực. Bản tin này nói về việc bảo vệ học sinh khỏi tình trạng
