Chương 2
Trẻ nhỏ muốn học đọc
Chúng tôi không thể bắt con dừng đọc từ khi cháu lên 3 tuổi
- BÀ GILCHRIST, MẸ BÉ MARY 4 TUỔI,
Newsweek
Chưa bao giờ trong lịch sử loài người, một nhà khoa học lại không tò mò bằng một đứa trẻ từ 18
tháng tuổi đến 4 tuổi. Người lớn chúng ta mắc căn bệnh tò mò với mọi thứ và đó là nguyên nhân thiếu
khả năng tập trung.
Tất nhiên, chúng ta quan sát trẻ rất kĩ nhưng không phải lúc nào cũng hiểu được hết những hành động
của chúng. Đối với một vấn đề, mọi người thường dùng nhiều từ ngữ khác nhau cứ như thể chúng
giống nhau vậy. Học và giáo dục là những từ như thế.
Theo American College Dictionary, từ học có nghĩa là: 1. “có được kiến thức nào đó bằng cách
học, chỉ dẫn hoặc trải nghiệm…”. Còn từ giáo dục thì có nghĩa: “1. phát triển khả năng bằng dạy học,
hướng dẫn hoặc đến trường học…, và 2. cung cấp nền giáo dục cho ai; cho ai đi học…”
Nói cách khác, học là quá trình của một người nếu muốn có được kiến thức, trong khi giáo dục lại
là quá trình học được hướng dẫn bởi giáo viên hay trường lớp. Dù mọi người đều biết điều này, nhưng
hai quá trình này thường bị cho là một.
Vì thế đôi khi chúng ta cảm thấy rằng, độ tuổi đi học chính thức là 6 nên quá trình học – quá trình
quan trọng hơn nhiều cũng sẽ bắt đầu ở độ tuổi này.
Sự thật thì không phải như vậy.
Sự thật là một đứa trẻ bắt đầu học ngay từ khi sinh ra. Đến năm 6 tuổi trẻ bắt đầu đến trường, trong
khi đã tiếp thu những bài học thú vị, sự thật và có lẽ còn nhiều hơn những gì trẻ sẽ học trong suốt cuộc
đời.
6 tuổi, trẻ đã học được hầu hết những điều cơ bản về bản thân mình và gia đình. Trẻ cũng biết về
hàng xóm và các mối quan hệ, về thế giới xung quanh và mối liên quan với nó cùng vô số những sự
kiện không thể đếm được khác. Điển hình nhất là, trẻ đã học được một thứ tiếng và thậm chí còn hơn
cả một (cơ hội này rất ít vì trẻ chỉ có thể học tốt một thứ tiếng khác sau 6 tuổi).
Tất cả những điều này được trẻ tiếp thu trước khi tới trường.
Nếu được khuyến khích và đánh giá cao, quá trình học trong giai đoạn này sẽ diễn ra với tốc độ
không thể tin được.
Chúng ta có thể làm mất đi khả năng học hỏi của trẻ bằng cách cô lập chúng. Đôi lúc chúng ta vẫn
đọc thấy có trường hợp một cậu bé 13 tuổi được tìm thấy bị xích ở chân giường và người ta cho rằng
cậu bé đó rất ngu ngốc. Trường hợp có thể ngược lại. Có vẻ như cậu ta ngốc thật vì cậu ta bị xích ở
chân giường. Nhưng để nhận thức được vấn đề này chúng ta cần thấy rằng chỉ có những bố mẹ bị rối
loạn tâm thần mới xích con như vậy. Bố mẹ xích con vì họ bị tâm thần và kết quả là trẻ sẽ bị tổn
thương vì bị chối bỏ cơ hội được học.
