viên. “Một lít Anh bằng bao nhiêu panh hả Alex?” (một lít Anh =
1,14 lít; một panh bằng 0,473 lít). “Sáu”, cậu bé đáp chắc chắn.
“Giỏi!”, cô Simpson đáp mà không hề nhắc đến chuyện Alex đã
đáp sai. Sau đó, cô chỉ cho Alex thấy bốn hình khác nhau vẽ hình
một chiếc bình đang rót nước trái cây vào ly thủy tinh. Mực nước
trong các ly khác nhau. “Nào, bây giờ cháu hãy đặt các bức hình
cạnh nhau theo trình tự hợp lý nhất?”. Rồi cô Simpson lại tiếp:
“Cho cô biết ‘thảm’ nghĩa là gì nào?” .
Alex còn phải trả lời một số câu hỏi liên quan đến ngôn ngữ, phải
tạo ra những hình vẽ khối, lặp lại một danh sách các con số ngẫu
nhiên…
CHỈ SỐ IQ LÀ GÌ?
Khi Binet tạo ra những bài kiểm tra trí thông minh đầu tiên, ông
cũng đã nghĩ ra khái niệm tuổi trí tuệ (MA = mental age) bởi ông
nhận thấy, tùy theo từng độ tuổi mà trẻ con có thể hoàn thành
những việc khác nhau. Ai cũng biết khái niệm “tuổi niên đại” (CA
= chronological age), tức là tuổi tính theo năm đã sống. Còn “tuổi
trí tuệ” là khái niệm chỉ số lượng những câu hỏi trong bài trắc
nghiệm thông minh mà trẻ đáp đúng. Ví dụ, phần lớn trẻ 7 tuổi
có thể nhớ được bảy con số ngẫu nhiên nhưng không thể nhớ đến
tám con số. Vì thế, bài kiểm tra này giúp phân biệt những trẻ có
độ tuổi trí tuệ khác nhau.
Thương số thông minh (IQ = intelligence quotient) là tuổi trí tuệ
của một người chia cho tuổi niên đại rồi nhân với 100. Nghĩa là,
IQ = MA/CA x 100. Nếu tuổi trí tuệ bằng tuổi niên đại thì chỉ số
thông minh của người đó là 100.
Chỉ số IQ được dựa trên phép so sánh với người khác. Để so sánh
các chỉ số với nhau, chúng tôi dùng một đồ thị biểu diễn chỉ số
của một số người. Kết quả nhận được là một đường cong bình
thường, trông giống cái bướu trên lưng lạc đà. Phần lớn các chỉ số
tụ lại quanh phần trung tâm, tạo thành đỉnh của cái bướu lạc đà.
Những người này có chỉ số IQ khoảng 100. Thực tế, có khoảng
68% các chỉ số nằm ở mức từ 84 đến 116. Phần lớn mọi người đều
có chỉ số IQ thật tuyệt vời! Bảy trong số 10 trẻ có chỉ số IQ bình
thường tương tự nhau. Chỉ có 1,5 trẻ trong số 10 trẻ có chỉ số vượt
118
