24 giờ để xem điều gì xảy ra khi họ vuốt gò má của đứa trẻ hoặc
đứa trẻ tình cờ chạm phải gò má của bản thân. Nếu trẻ có thể
nhận biết sự khác biệt giữa bản thân và người khác, nó sẽ không
thể hiện “phản xạ cơ bản” khi tự chạm vào gò má của mình bởi trẻ
biết không thể tự cung cấp sữa cho mình. Trẻ em thường thể hiện
phản xạ cơ bản nói trên khi người khác vuốt gò má chúng nhiều
hơn 3 lần so với tự chúng chạm lấy gò má của bản thân.
Có thể nói nôm na, trẻ có thể phân biệt được cơ thể của chính
mình với cơ thể của người khác khi chỉ mới 1 ngày tuổi!
Phân biệt bản thân và người khác
Nếu trẻ cảm nhận được hoạt động của bản thân và phân biệt được
bản thân với người khác thì đến khi nào trẻ mới nhận biết được
bản thân? Trong một nghiên cứu do giáo sư Lorraine Bahrick của
Đại học Florida International tại Miami thực hiện, người ta quan
sát các trẻ 3 tháng tuổi để xem chúng theo dõi video clip về bản
thân bao lâu so với video clip về đứa trẻ khác cùng tuổi và giới
tính với mình. Thật thú vị, giáo sư Bahrick khám phá ra rằng trẻ
sẽ nhìn hình ảnh của đứa trẻ mà chúng chưa bao giờ thấy lâu hơn
hình ảnh của chính mình.
Có phải điều ấy cho thấy trẻ 3 tháng tuổi có thể nhận ra bản thân?
Không hẳn vậy. Nó chỉ có thể cho thấy rằng trẻ nhận ra sự quen
thuộc nơi bản thân mình hơn, vì vậy mà cảm thấy đứa trẻ kia
đáng chú ý hơn. Chúng ta cũng không thể kết luận từ nghiên cứu
này rằng một đứa trẻ 3 tháng tuổi đã biết nhận thức đứa bé trông
quen quen kia chính là mình. Nhưng nghiên cứu này cũng nói
cho chúng ta thấy rằng bé biết nhận ra điều gì đó về bản thân, dù
không thể nói rằng bé đã nhận ra mình đang tự ngắm mình. Nếu
không thì tại sao bé lại nhìn đứa trẻ kia lâu hơn?
Nhận biết chính mình
Có nhiều cột mốc đánh dấu chặng đường phát triển nhận thức về
bản thân của trẻ. Một nghiên cứu đã cho thấy đây là quá trình
phát triển dần dần. Giáo sư Michael Lewis của trường y Robert
Wood Johnson và giáo sư Jeanne Brooks- Gunn của Đại học
Columbia tại New York tiến hành một thí nghiệm thông minh để
xem khi nào trẻ biết nhận dạng về hình dáng, cơ thể của mình.
149
