phát triển của trò chơi giả định: Tính tượng trưng đã trở nên phức
tạp hơn trong suy nghĩ của David.
Giờ đây, trong trò chơi này, ngoài bé David còn có sự tham gia của
búp bê Elmo và con khủng long đồ chơi, cũng như những hành
động khác nhau với cái ly (như giả vờ rót nước, giả vờ mời khách
uống nước,…). Cũng ở độ tuổi này, David bắt đầu biết kết hợp từ
ngữ thành những câu ngắn như: “Bố, xe”, “Hết bánh rồi !”. Đây
chính là cấp độ 4.
Cuối cùng, bé David đạt đến đỉnh cao của loại hình trò chơi một
mình này bằng cách thể hiện sự suy nghĩ và hoạch định phong
phú hơn. Ở cấp độ 5 (tức “giả định có thứ bậc”), bé David vượt lên
chính mình ngày trước. Bé nhìn cái ly và bảo: “Cho Elmo uống
nhé!”. Sau đó bé tìm những vật có thể làm ghế cho búp bê, đặt
Elmo lên trên hai khối đồ chơi to. Tiếp đến, bé tìm thứ gì đó làm
yếm cho Elmo đeo và đặt một cái khăn giấy lên ngực Elmo. Bởi
không có chỗ bám nên tờ giấy rơi xuống, khiến David thử đi thử
lại vài lần trước khi bỏ cuộc. Rồi bé giơ cái ly lên, vừa bảo Elmo:
“Uống sữa nhé!”, vừa đưa cái ly lên miệng búp bê.
Diễn biến trên cho thấy giờ đây, bé David đã có sẵn trong đầu một
“kịch bản” và đang từng bước một thực hiện “kịch bản” đó. Trẻ
em nếu biết chơi các trò thể hiện rõ nét một trình tự trước sau (ví
dụ như tìm chỗ cho búp bê ngồi, đeo yếm vào cho búp bê, rồi cho
ăn) như bé David thường phát triển tốt khả năng ngôn ngữ hơn.
Các em có thể nói được thường xuyên hơn những câu dài gồm 2, 3
từ.
Điểm thú vị ở thí nghiệm này là tất cả trẻ em mà giáo sư McCune
nghiên cứu đều trải qua cùng một trình tự vui chơi như thế. Dù có
thể không tuyệt đối chính xác như nhau về lứa tuổi thực hiện
nhưng rõ ràng các bé hầu như không bỏ qua một cấp độ nào.
Cũng không phải mọi trẻ đều thể hiện được sự tiến bộ có tính
tương hỗ giữa trò chơi giả định và khả năng ngôn ngữ, song nhìn
chung mối liên hệ này vẫn tồn tại.
Vì sao lại có mối liên hệ giữa khả năng ngôn ngữ của trẻ và các
cấp độ của trò chơi giả định? Có lẽ bởi vì những kỹ năng trong cả
hai lĩnh vực này đều như nhau. Cả hai đều đòi hỏi kỹ năng chủ
218
