Đồng thời với công cuộc tiếp xúc cựu hoàng Bảo Đại, Cao uỷ Pháp nhờ
một linh mục Pháp dò hỏi ý kiến Ngô Đình Diệm tại Hà Nội.
Diệm trở lại nhà cha Nguyện trước giờ nổ súng ở Hà Nội, khoác lấy chiếc
áo linh mục đổi tên là Phanxicô Văn để tránh mọi sự lôi thôi có thể xảy ra
đối với cựu Thượng thư Bộ lại triều Nguyễn và Thủ tướng hụt dưới thời
Nhật Bản.
Những tin tức nhận được về tình hình quân sự khiến cho Diệm hy vọng chờ
đợi. Quân đội Pháp dần dà làm chủ tình thế ở các tỉnh Hải Phòng, Phủ Lạng
Thương, Lạng Sơn. Binh sĩ tiếp viện của Pháp từ Nam Kỳ và Pháp cấp tốc
đổ bộ lên đất Bắc. Con đường Hải Phòng - Hà Nội mở lại những ngày đầu
chiến cuộc mặc dù ở Thủ đô cuộc giao chiến vẫn tiếp diễn ác liệt. Tự vệ
thành, Trung đoàn Thủ đô chiếm đóng khu vực Hoa Việt, kháng chiến
mãnh liệt, anh dũng cầm cự từng góc phố, từng quãng đường, từng nhà
một. Hà Nội đắm chìm trong lửa đạn giao tranh ba tháng trời.
***
Lệ cùng chồng chạy về Hà Đông, ngày đêm quanh quẩn ngay ấp Thái Hà
cùng mấy gia đình thương gia Hà Nội tản cư.
Hai hôm sau đêm chiến tranh bùng nổ, Lệ thấy ông bà Trạng Trần đến ấp
cụ Thiếu. Bà Trạng đã nhất định đóng kín cửa ở lại biệt thự đường
Gambetta với lương thực tích trữ có thể sống được hàng tháng, không
muốn chạy đi đâu, vì ngại ngùng sự xê dịch thiếu tiện nghi. Nhưng rồi bị tự
vệ thành đến buộc phải tản cư.
Gặp lại con và rể, bà Trạng đưa chân ra than thở bằng tiếng Pháp:
