người đều nhìn nhận là mới mẻ và táo bạo nhất từ khi bắt đầu hội nghị
Genève. Liên tiếp năm cuộc tiếp xúc bí mật giữa bốn đại biểu quân sự đã
mở đường cho Pháp và Việt Minh thoả hiệp với nhau chính thức hoá chia
cắt Việt Nam tại hội trường Vạn quốc để ngừng chiến ở Đông Dương.
Chung quanh Genève không khí phập phồng trong chờ đợi, và "một tháng
để mang lại hoà bình" của Thủ tướng Pháp đánh cá tại Quốc hội cũng đã
đến ngày cuối cùng.
Mendès France đã cùng Eden khôn khéo thuyết phục, lôi cuốn Foster
Dulles đồng ý với chủ trương của Pháp, cũng không khác mấy kế hoạch
"bảy điểm" của Mỹ đã đưa ra. Anh và Mỹ không muốn chiến tranh lan rộng
vì Việt Nam, Chu Ân Lai và Molotov cũng muốn chấm dứt chiến cuộc ở Á
Đông.
Những khó khăn đã vượt qua, những mặc cả đã xong, ngày thứ ba 20 tháng
bảy, Medès France còn phải tranh đấu đòi đối phương nhượng bộ về đường
giới tuyến phân chia, kéo dài ngày tổng tuyển cử ở Việt Nam, thời hạn triệt
thoái binh sĩ.
Chiều ngày cuối cùng, tại biệt thự Bocage của phái đoàn Pháp, trong gian
phòng khách rộng lớn, đồng hồ trên tường chỉ gần năm giờ ghế bày ngấn
ngang quanh một chiếc bàn lớn, các ông Eden, Mesès France, Molotov và
Chu Ân Lai vây quanh Phạm Văn Đồng, ướt đẫm mỗ hôi nghiêng mình
trên tấm bản đồ Đông Dương.
Chung quanh điểm đen chỉ thành phố Huế nhiều đường vạch ngang dọc
trên và dưới cố đô Việt Nam, vằn vện cả mặt bản đồ. Mấy chính khách
đứng quanh bản đồ Việt Nam có vẻ như là đám y sĩ giải phẫu đang bàn tính
mổ con bệnh.
