Hình 1: Ảnh thuộc bản quyền của Ronald C. James
Như những gì bức tranh về con chó đốm biểu hiện, chúng ta bị “giới
hạn nhận thức”: nhận thức và việc đưa ra quyết định bị hạn chế theo những
cách mà chúng ta không nhận ra. Ngoài việc là nạn nhân của sự giới hạn
nhận thức, các nghiên cứu gần đây cho thấy chúng ta cũng bị lệ thuộc vào
sự giới hạn đạo đức hoặc những hạn chế có hệ thống về đạo đức giúp
chúng ta đem lại lợi ích cho bản thân từ quyền lợi của người khác. Ví dụ,
một đồng nghiệp của Ann có lần nói rằng cô quyết định không tiêm ngừa
cho con của mình vì nhận thấy có mối liên kết tiềm tàng giữa vắc-xin và
bệnh tự kỉ. Hiểu rằng người đồng nghiệp có quyền thực hiện quyết định
này, Ann chỉ gợi ý rằng người đồng nghiệp có thể đang đặt quá nặng vấn đề
rủi ro của vắc-xin nếu so sánh với các nguy cơ bệnh tật nghiêm trọng khác.
Ann cũng đưa ra khả năng đồng nghiệp của cô đã chưa cân nhắc kỹ ảnh
hưởng từ quyết định của mình lên người khác, đặc biệt là các trẻ em khác
có thể bị tổn thương miễn dịch dẫn đến tử vong nếu mắc phải một căn bệnh
phổ biến như bệnh đậu mùa từ những trẻ em chưa tiêm chủng. Vài ngày
sau, đồng nghiệp của Ann nói rằng cô ấy đang cân nhắc lại quyết định
không tiêm chủng cho con vì từ trước đến nay cô ấy chưa bao giờ nghĩ đến
việc những đứa trẻ khác có thể bị ảnh hưởng bởi quyết định của mình.