ĐIỆN BIÊN PHỦ TỪ GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI LÍNH PHÁP - Trang 230

“Đầu tiên tôi bị thương ở cẳng chân, gãy xương vì mảnh đạn rồi lại bị đạn
vào lưng. Người ta khiêng tôi dưới làn đạn đến trạm quân y gần nhất.ảơ đây
tôi phải đợi vì người bị thương rất đông và tôi sẽ không được mổ trong
những điều kiện tốt. Nhiều ngày đã trôi qua và chỉ đến 20-4 thì bác sĩ Hanz
mới có thể săn sóc và bó bột cho tôi”.

Được bổ dụng về sở chỉ huy hỏa lực từ tháng 12, trung úy Clêmăng thuộc
tiểu đoàn 2, trung đoàn 4 pháo binh thuộc địa, mới được giao về tiểu đoàn
ba ngày trước đây. Cái chết của Tuyếcxi và các vết thương của Xanhglăng
đã đưa đến quyết định của cấp trên bổ sung anh về đơn vị này. Được triệu
tập đến sở chỉ huy hỏa lực, Clêmăng được biết anh thay thế Tuyếcxi và
"trung úy Xanhglăng đã không liên quan nữa".

Clêmăng:

“Vấn đề là sử dụng bốn khẩu 120 đã trở thành những đứa con côi. Tôi
không biết những vũ khí này nhưng chẳng ai quan tâm về điều đó đối với
tôi và tôi đã trở lại đơn vị, ở đây trung sĩ nhất Buiông đỡ đần cho tôi phần
quản trị. Tôi đặt các khẩu cối vào hướng bắn, chúng tôi tính toán lại đường
bắn và sáng hôm sau khai hòa theo yêu cầu”.

Một sĩ quan khác vế súng cối hạng nặng, trung úy Cônxi (Chú thích: Xuất
thân từ một gia đình ở miền Pirênê thượng, Rơnê Cônxi tốt nghiệp Xanh
Xia năm 1949. 23 tuổi, được cử sang Đông Dương, anh được gửi đến Xiđi
Ben Abe sau khi cưới Ađrien Beruýt. Năm 1951 trung úy bị sỏi thận; được
công nhận không đủ sức đi chiến trường nước ngoài lâm thời. Đến Sài Gòn
ngày 6-2-1953. Bổ dụng vào tiểu đoàn 2, trung đoàn 1 bộ binh lê dương
ngoại quốc, chỉ huy 1 đại đội cối 120 ở Điện Biên Phủ.), đã bị chết trong
lúc đến cấp cứu một nhóm bị thương, có thể bị chết ngạt trong hầm trú ẩn bị
đạn pháo bắn sập. Không hay ho gì khi phải về phục vụ ở đơn vị cối 120.

Sự lạc quan của đại tá Đờ Caxtơri không bị tổn thương. Trước ủy ban điều