hoàn toàn một số phương án tác chiến chỉ bởi chúng gây ra rủi ro sinh mạng
cao, trong khi các chính trị gia ngày càng nói ít hơn về chiến thắng và đề cập
nhiều hơn đến việc bảo vệ binh lính. Các lãnh đạo Trung Quốc biết rõ và đã
đưa yếu tố này vào các kế hoạch của họ. Trong các cuộc trao đổi không
chính thức, một vài người còn châm biếm rằng họ có trong tay vài triệu đàn
ông độc thân sẵn sàng hy sinh vì đất nước.
Giống như khi xăng phản ứng trước một que diêm đang cháy, chất xúc tác
có thể biến một va chạm mang yếu tố tai nạn hay sự khiêu khích gián tiếp
trở thành chiến tranh. Một nhóm các chất xúc tác đã được mô tả bởi thứ mà
Clausewitz gọi là “sương mù chiến tranh”. Mở rộng tầm nhìn của
Thucydides về chiến tranh như là “chuyện may rủi”, trong On War (Bàn về
Chiến tranh) Clausewitz đã nhận định rằng: “Chiến tranh là bất định. Ba
phần tư những yếu tố nền tảng của chiến tranh bị bao phủ bởi một màn
sương mù bất định, dù nhỏ hay lớn.” Sự bất định lớn lao này có thể khiến
cho một chỉ huy hay một nhà hoạch định chính sách hành động hung hăng,
trong khi hàng loạt những sự thật bày ra trước mắt lại cho thấy cần phải cẩn
trọng, hoặc ngược lại.
Năm 1964, hai ngày sau khi bắt đầu sự kiện Vịnh Bắc Bộ, tình báo Mỹ
báo cáo về một cuộc tấn công thứ hai nhắm vào con tàu. Trong tình hình đó,
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Robert McNamara dẫn đầu một chiến dịch thuyết
phục Quốc hội thông qua Nghị quyết Vịnh Bắc Bộ, đòi hỏi phải tuyên bố
chiến tranh với Bắc Việt Nam. Phải tới hàng thập niên sau đó, McNamara
mới biết rằng báo cáo về vụ tấn công không chính xác. Như McNamara đã
viết: “Rốt cuộc, Tổng thống Johnson đã ra lệnh ném bom để trả đũa thứ mà
ông nghĩ là một cuộc tấn công thứ hai vốn chưa bao giờ xảy ra.” Một tình
huống báo động giả đã đóng vai trò quan trọng trong việc hướng nước Mỹ
tới một thất bại ở Việt Nam.
Sự ra đời của các loại vũ khí mang tính đột phá hứa hẹn sẽ gây “sốc và
ngạc nhiên” càng khiến cho màn sương mù và sự bất định trở nên tồi tệ hơn.
Với những cuộc tấn công nhắm vào các hệ thống chỉ huy và điều khiển, bao
gồm các vệ tinh vốn đã trở nên tối quan trọng trong việc xác định dữ liệu và