thiểu nỗi đau do cạnh tranh gây ra - bảo lãnh cho các công ty hoặc có biện
pháp hạn chế sa thải các công nhân - lại làm chậm hoặc dừng quá trình phá
hủy sáng tạo.
Một vấn đề khác liên quan đến động cơ khuyến khích khiến chính sách
công trở nên vô cùng phức tạp: Chuyển tiền từ người giàu sang người
nghèo không phải là việc đơn giản. Chính phủ có thể sử dụng luật pháp,
nhưng những người nộp thuế giàu có không phải lúc nào cũng nghiêm túc
thi hành. Họ thay đổi hành vi bằng nhiều cách để tránh bị đánh thuế đến
mức tối thiểu - xoay vòng tiền, đầu tư để che mắt quan chức thuế, hoặc
chuyển sang một nơi khác đánh thuế thu nhập thấp hơn. Khi Bjorn Borg trở
thành tay vợt tennis số một thế giới, chính phủ Thụy Điển đã đánh thuế thu
nhập rất cao đối với anh ta. Tuy nhiên, Borg không vận động chính phủ
Thụy Điển giảm thuế hoặc viết một bài báo tha thiết về vai trò của thuế
trong nền kinh tế. Anh ta chuyển sang định cư ở Monaco, nơi số tiền thuế
anh ta phải nộp hơn nhiều.
Thuế tạo ra động cơ rất mạnh khuyến khích người dân tìm cách tránh
hoặc giảm khả năng bị đánh thuế. Ở Mỹ, phần lớn nguồn thu từ thuế được
lấy từ thuế thu nhập, nhưng thuế cao có làm giảm nguồn thu từ thuế không?
Theo mức thuế, mọi người sẽ ngừng làm việc hay sẽ lao vào làm việc chăm
chỉ hơn? Điều này đặc biệt đúng khi người lao động chỉ là người kiếm tiền
thứ yếu trong gia đình. Virginia Postrel, một phóng viên kinh tế của tờ New
York Times nhận định, thuế là vấn đề liên quan đến nữ quyền. Theo quy
định về “thuế kết hôn”, người kiếm tiền thứ yếu (thường là phụ nữ) trong
những gia đình có thu nhập cao phải trả trung bình 50 xu tiền thuế trên mỗi
đô-la kiếm được. Điều này ảnh hưởng sâu sắc đến quyết định họ nên tiếp
tục làm việc hay ở nhà. Postrel viết: “Khi phân biệt mức thuế thu nhập của
những phụ nữ đã kết hôn, hệ thống thuế đã bóp méo những lựa chọn cá
nhân của người phụ nữ. Bằng cách ngăn cản phụ nữ làm những công việc
có giá trị, thuế đã làm giảm mức sống chung của chúng ta.” Postrel còn đưa
ra một bằng chứng khá thú vị. Nhờ kết quả của cuộc cải cách thuế năm
