But the cage less gay.
HOBBES [3]
Thành phố nhỏ Verrières [4] có thể coi là một trong những thành phố xinh
đẹp nhất của xứ Franche-Comté [5] . Những ngôi nhà trắng mái nhọn lợp
ngói đỏ, rải trên sườn của một ngọn đồi có những chùm dẻ gai khỏe khoắn
làm dốc nổi bật lên tất cả những đường uốn lượn khúc khuỷu dù là nhỏ bé
nhất. Dòng sông Doubs [6] chảy cách vài trăm pied [7] dưới những thành
lũy xưa kia do người Tây Ban Nha xây đắp nên và bây giờ đã điêu tàn.
Verrières được che về phía bắc bởi một rặng núi cao, đó là một chi nhánh
của dãy Jura [8] . Những ngọn lởm chởm của rặng Verra phủ tuyết ngay từ
những ngày chớm lạnh của tháng mười. Một dòng suối từ trên núi trút
xuống, trải xuyên qua Verrières trước khi đổ vào sông Doubs, và làm
chuyến động một số lớn những máy xẻ gỗ, đó là một công nghiệp rất đơn
giản, đem lại một đời sống khá sung túc cho phần lớn dân cư có tính cách
thôn dân nhiều hơn là thị dân. Tuy vậy, cái thành phố nhỏ đó được trù phú
không phải là nhờ những máy xẻ gỗ. Chính là nhờ nghề chế tạo vải hoa in,
gọi là vải hoa Mulhouse [9] , mà mọi người được xung túc, khiến cho từ
khi Napoléon bị diệt vong, mặt ngoài của hầu hết các ngôi nhà ở Verrières
đã được xây đắp lại.
Vừa bước chân vào thành phố, người ta đã bị choáng óc vì tiếng náo động
của một cái máy rầm rĩ và trông bề ngoài có vẻ gớm ghiếc. Hai chục cái
búa nặng nề và rơi xuống rầm rầm làm rung chuyển cả mặt đường, được
nhấc lên bởi một bánh xe mà dòng suối làm cho chuyển động. Một chiếc
búa đó chế tạo ra hàng ngày không biết cơ man nào là đinh. Có những cô
gái xinh tươi đưa vào cho những chiếc búa khổng lồ ấy nên những mẩu sắt
nhỏ, chỉ thoắt cái đã biến thành đinh. Công việc ấy, bề ngoài trông có vẻ vất
vả lắm, là một trong những công việc làm ngạc nhiên nhất khách du lịch
lần đầu tiên bước chân vào miền rừng núi ngăn cách nước Pháp với xứ
Helvétie [10] . Nếu, khi bước vào Verrières, người du khách hỏi cái xưởng