ĐOÁN ÁN KỲ QUAN - Trang 459

thích sống tại một trang trại ở ngoài thành. Vào mùa xuân, mùa hạ thì anh
đọc sách; mùa thu, mùa đông thì săn bắn. Là người sống phóng khoáng,
nhưng lại thường nức nở khóc than rằng trên đời này không có ai tri kỉ. Đã
hai mươi tuổi, anh vẫn chưa có người nâng khăn sửa túi. Tuy cha đã qua
đời, song những học trò tiếng tăm của cha vẫn còn, những vị quan to thời
ấy, nếu không là bạn đồng khoa, thì cũng là bạn cũ của ông. Là người còn
trẻ lại có tài, những nhà giàu có quyền quý đều muốn anh làm con rể. Công
tử rất khác người, ai nói tới việc hôn nhân, anh đều cảm ơn, rồi chối từ. Có
người hỏi vì sao, công tử cười trả lời rằng:
- Trượng phu phải có chí lớn bốn phương, việc lớn đang bề bộn, sao lại
tham lam cuộc sống yên lành. Vả lại người xưa thường nói, ba mươi mới
thành lập gia đình, năm nay mới hai mươi, vẫn còn sớm chán.
Bởi thế những người mối lái cũng không đến quấy rầy anh nữa.
Một đêm, công tử chong đèn đọc sách, vào lúc trước canh hai, đang định
lên giường ngủ, nghe thấy đằng sau có tiếng hò hét. Tưởng nhà cháy, công
tử vội mở cửa phòng chạy ra xem. Người nhà nói rằng:
- Bắt được một tên trộm tại kho phía sau.
- Bắt tới đây cho ta. - Công tử nói.
Thếrồi công tử ra nhà khách, thấy mọi người túa đến như ong vỡ tổ, giải tên
trộm đến, quỳ trước mặt công tử. Công tử hỏi:
- Ngươi ở đâu mà dám đến nhà ta ăn trộm?
- Con là người Quý Châu, - người ấy đáp, - tới đây tìm người nhà nhưng
không gặp, không còn tiền để về. Đêm qua thấy cửa trang trại bỏ ngỏ, cho
nên con đã lẻn vào định ăn trộm ít đồ đạc bán đi để lấy tiền về, nhưng chưa
lấy được gì thì bị bắt. Mong ông thương tình tha cho.
- Ngươi đã lấy trộm mấy lần rồi? - Công tử hỏi.
- Đây là lần đầu, - người ấy vừa khóc vừa nói, - thì bị bắt.
- Nếu ta giải lên quan trị tội, - công tử nói, - thì hại cả đời ngươi, ngươi mãi
mãi mang tiếng là tên ăn trộm, nên ta tha cho.
- Xin cám ơn ông, - người ấy nói, - sau này dù tôi có chết đói cũng không
ăn trộm nữa.
- Chỉ sợ đói không chịu nổi, - công tử nói, - lại đi vào con đường ấy