gặp phải tính khí ấy của họ, sẽ chịu không ít rủi ro. Thật là:
Quan nổi lôi đình khi xử kiện,
Dân đen oan ức biết kêu ai.
Quan lớn khoe rằng tiền chẳng lấy,
Hình phạt răn đe tội kiếp người.
Xem ra, làm quan quả thực là rất khó. Xưa nay bậc đế vương trị thiên hạ
chỉ thích nói câu “quan là cha mẹ dân". Song thực ra phủ quan ngày nay ai
chịu coi dân là con cái.
Tôi xin kể một câu chuyện nhỏ dưới đây để các bạn nghe.
Vào thời Thành Hóa(1) trong phủ Kiến Ninh, Phúc Kiến, có một nhà giàu
chuyên tích trữ hổ phách, tê giác, trầm hương, và coi trọng của cải. Ông ta
là Bình Tất Dụng, thông gia với một cử nhân tên Tất Vinh. Tất Vinh lại là
người tham lam, thấy đồ vật của người, bất kể là tốt hay xấu, bằng giá nào
cũng phải xem cho bằng được. Một hôm tuyết rơi rất dày, Bình Tất Dụng
đội một chiếc khăn nhung. Vì là một thứ trang phục quý, nên bên trên ông
ta lại đội thêm một chiếc mũ lông chồn trắng như tuyết, lông dài khoảng
hai tấc. Không ngờ Tất Vinh nhìn thấy hỏi:
- Ông Bình! Cái mũ này rất quý, không biết ông mua bao nhiêu, tôi cũng
muốn mua một chiếc.
(1) Thành Hóa: niên hiệu Hiếu Tông thời Minh.
- Đây là mũ của người khách bán nhân sâm Liêu Đông mang tới. - Lão
Bình nói. - Tôi phải mua mất bốn trăm lạng.
- Loại mũ này là của những vương hầu phò mã đội, - Tất Vinh nói, - khó
mà mua được. Quả thực tôi rất quý.
Ngày hôm sau, Tất Vinh gói tám mươi lạng bạc, số bạc này một nửa lẫn
đồng và sắt, sai người mang đến cho lão Bình, đòi mua lại chiếc mũ, nếu
