Việc nghi ngờ, hoài nghi không cần thiết sao? Hoài nghi về người khác
và cả về chính mình. Hoài nghi về niềm tin, về sự đoan chắc, về tất cả mọi
đối tượng. Chúng ta phải hoài nghi tất cả để có thể nhìn rõ được chân tướng
của nó. Chúng ta cần phải nghi ngờ về kinh nghiệm, kiến thức, định kiến,
sự tán thành và phản đối của chính mình, không đúng sao? Sự nghi ngờ
cũng giống như việc trói buộc một con chó vào sợi dây: đôi khi bạn cần
phải thả lỏng con chó để nó được tự do chạy nhảy, nếu không con chó sẽ
trở nên mụ mẫm, đờ đẫn, đần độn. Sự hoài nghi phải được trói buộc vào
một sợi dây nhưng nó cũng cần được tự do chạy nhảy. Bạn hãy nghi ngờ
Thượng đế, nhà thuyết giáo, kinh nghiệm của bạn, nghi ngờ toàn bộ nền
tảng kinh nghiệm của nhân loại, nghi ngờ toàn bộ kiến thức của nhân loại.
Kiến thức của nhân loại sâu rộng đến đâu? Không chỉ kiến thức của sách
vở và kiến thức qua những gì người ta đã nói mà còn kiến thức về chính
bản thân mình. Kiến thức luôn luôn bị giới hạn, không phải sao? Bạn có thể
nhận thấy rằng kiến thức khoa học đang ngày một phát triển. Từng chút
một, người ta ngày càng bổ sung thêm cho kiến thức. Những gì được bổ
sung thì nhất định luôn bị giới hạn. Nếu tôi bổ sung kiến thức thì điều này
có nghĩa là kiến thức vẫn đang bị giới hạn, vẫn còn nhiều điều khác tôi cần
phải bổ sung thêm.
Những kiến thức chính là nền tảng dẫn đường cho chúng ta, định hình
chúng ta, nói cho chúng ta biết rằng mình nên làm gì. Kiến thức cũng vận
hành trong các mối quan hệ. Chúng ta nhận ra được vợ mình, chồng mình,
bạn mình và chính sự nhận biết đó là một phần của kiến thức. Vai trò của
kiến thức trong mối quan hệ là gì? Vai trò của kiến thức trong mối quan hệ
giữa bạn và người khác là gì? Tôi biết vợ tôi, cha tôi, mẹ tôi, chồng tôi. Khi
chúng ta nói “Tôi biết bạn”, vai trò của sự hiểu biết đó trong đời sống hàng
ngày giữa một người đàn ông và một người phụ nữ, giữa người vợ và người
chồng là gì? Xin hãy trả lời tôi, Sự hiểu biết của bạn đóng vai trò gì trong
mối quan hệ của bạn? Chính sự hiểu biết, chính kiến thức gây trở ngại cho
mối quan hệ của bạn, đúng không?
